Тыва Республиканың Чазааның 2020 чылдың март 23-ден 105 дугаарлыг «Социал хөмүр-даш» төлевилелин ёзугаар адрестиг социал ачы-дуза чедирип турарының дугайында база Тыва Республиканың Чазааның чамдык доктаалдарының күш чок болганының дугайында» доктаалы-биле 4 болгаш оон-даа хөй уругларлыг, уруглар азырап алган хөй ажы-төлдүг өг-бүлелерге социал ачы-дуза чедирилгезин одаар чүүлдүң кадыг хевири-биле (хөмүр-даш азы одаар ыяш) одалга сезону эгелээр мурнунда чаңгыс катап дузалаар.
Социал дуза хөмүр-дашты азы одаар ыяшты (хөмүр-даш хереглевээнде) өг-бүлеге 2145 кг. база 4,9 куб бээр.
ТР-ниң одалга болгаш энергетика сайыдының оралакчызы Денис Хангайның дыңнадыы-биле, республикада субсидиялыг өртек-биле хөмүр-даш садар ниитизи-биле 22 одалга склады бар. Хөмүр-даштың чаңгыс-аай өртээ келир неделяда тодараттынар.
2020 чылдың кыжынында «Социал хөмүр-даш» деп төлевилелдиң иштинде шупту 3222 өг-бүле хөмүр-даш-биле хандыртынар, амгы үеде хөмүр-дашты 2060 өг-бүлелерде дүжүрген. Чөөн-Хемчик, Таңды кожууннар болгаш Кызыл хоорай артып калган.
Төлевилелди боттандырарда республика бюджединден 13 147, 9 муң акша көрдүнген, аңаа немей Тыва Республиканың Одалга болгаш энергетика яамызындан 8 682,9 муң акша үндүрген, «Энергошынар болгаш 2014-2025 чылдарда энергетика сайзыралы» деп күрүне программазының иштинде көрдүнген акша-төгерик шиңгээлдезинден тыртып алган.
17 кожууннарда болгаш ийи хоорайда даңзыларны кылган (Бай-Тайга – 217 өг-бүле, Барыын-Хемчик – 222, Чөөн-Хемчик – 345, Каа-Хем – 146 (139 өг-бүле хөмүр-даш алыр, а 7 өг-бүле – одаар ыяш алыр), Кызыл кожуун – 418, Өвүр – 88, Бии-Хем – 72, Сүт-Хөл – 137, Таңды – 175, Тес-Хем – 117, Тожу – 102 (одаар ыяш), Улуг-Хем – 163, Чаа-Хөл – 93, Эрзин – 64, Чеди-Хөл – 74, Мөңгүн-Тайга – 99, Тере-Хөл – 28 (одаар ыяш), Кызыл хоорай – 619, Ак-Довурак хоорай – 43.
Социал хөмүр-дашты ниитизи-биле 14 559 ажы-төлдүг 3222 өг-бүлелер алыр. Даңзыны Тыва Республиканың Күш-ажыл болгаш социал политика яамызының июль 20-ден 321 дугаарлыг дужаалы-биле бадылаан.
Октябрь 1-ниң байдалы-биле алырга, 1976 өг-бүлелерге 4238, 52 тонна хөмүр-даш дүжүрттүнген. База 7 өг-бүле 33,6 куб м. одаар ыяшты алган.
Хөй ажы-төлдүг өг-бүлелерге «Социал хөмүр-даш» хандырылгазын 61,55 % күүсеткен.
Ниити 3222 өг-бүлелерден ийи муң хире өг-бүлелерге, а тодаргайлаарга 1983 өг-бүлелерге дүжүрген, оларның иштинден:
Кызыл кожуун – 418 өг-бүледен 418 өг-бүлеге (100%);
Каа-Хем кожуун – 146 өг-бүледен 146 өг-бүле (100%);
Улуг-Хем кожуун – 168 өг-бүледен 163 өг-бүле (100%);
Тес-Хем кожуун – 117 өг-бүледен 117 өг-бүле (100%);
Эрзин кожуун – 64 өг-бүледен 64 өг-бүле (100%);
Чаа-Хөл кожуун – 93 өг-бүледен 93 өг-бүле (100%);
Ак-Довурак хоорай – 43 өг-бүледен 43 өг-бүле (100%);
Барыын-Хемчик кожуун – 222 өг-бүледен 222 өг-бүле (100%);
Чеди-Хөл кожуун – 71 өг-бүледен 71 өг-бүле (100%);
Сүт-Хөл кожуун – 137 өг-бүледен 137 өг-бүле (100%);
Бии-Хем кожуун – 72 өг-бүледен 72 өг-бүле (100%);
Мөңгүн-Тайга кожуун – 99 өг-бүледен 99 өг-бүле (100%);
Бай-Тайга кожуун – 217 өг-бүледен 217 өг-бүле (100%);
Өвүр кожуун – 88 өг-бүледен 67 өг-бүле (76, 1%);
Дус-Даг суур – 8 өг-бүледен 8 өг-бүле (17,16 тонна);
Чаа-Суур суур – 14 өг-бүледен 14 өг-бүле (30,03 тонна);
Сарыг-Хөл суур – 7 өг-бүледен 7 өг-бүле (15,015 тонна);
Саглы суур – 13 өг-бүледен 13 өг-бүле (27,885 тонна);
Солчур суур – 16 өг-бүледен 16 өг-бүле (34,32 тонна);
Хандагайты суур – 21 өг-бүледен 9 өг-бүле (19,305 тонна).
Кызыл хоорай – 619 өг-бүледен 54 өг-бүлеге (8,7%);
Чөөн-Хемчик кожуун – 345 өг-бүледен 0 (0%);
Таңды кожуун – 175 өг-бүледен 0 (0%);
Тере-Хөл кожуун – 28 өг-бүледен одаар ыяш 0 (0%);
Тожу кожуун – 102 өг-бүледен одаар ыяш 0 (0%).
2021 чылдың төлевилелиниң боттаныышкынынче ТР-ниң Одалга болгаш энергетика яамызынче баш бурунгаар 3990 өг-бүле даңзызы чоруттунган. Ук даңзы Тыва Республиканың Чазааның 2020 чылдың март 23-де 105 дугаарлыг доктаалының саавыыры-биле 2021 чылдың март айның төнчүзүнде даңзы бүрүткеттинер.
ТР-ниң Күш-ажыл болгаш социал политика яамызының парлалга албаны.