«Шын» 12+

Тайга эдээ Иштии-Хемге Шагаа

27 февраля 2020
60

Чурумалдыг Иштии-Хем сумузунга кожуун чергелиг Шагаа байырлалы эрттирер ээлчег бо чылын таварышкан.

Иштии-хемчилер (суму эвээш чурттакчылыг суурларның санынче кирип турар, ында 624 чурттакчы база 141 өреге бар) амыдыралчы, кызымак чон. Кожа чыдар Шокар-Тайгазының кежии: аңын-меңин аңнап, кат-тооруун, эм-оъттарын чыып, амыдырап, чорумал чонунга таңдызының кежиин садып,  өртекке чедирип ап, ажы-төлүн школаже чүмнеп алырлар.

Кожуун чергелиг харыысалгалыг – Шагаа байырлалын эрттирерде шупту албан-организация­лар, төрел-бөлүктер демнежип алгаш, келген хөй чонну ашкарып-чемгерип, тиилекчилерни деткикчилеп, шаңнап, улуг үүлени бүдүргеннер.

«Эң-не күштүг, эң-не мөге» деп даш көдүрер мөөрейге Арыг-Бажындан 22 харлыг Октаргай Анай-оол 1-ги черни алган. Ол 80 кг, 125 кг, 135 кг улуг даштарны көдүрген. 2-ги черде Ийи-Талдан Алдын-оол Монгуш 80 кг, 125 кг көдүрген, 3-кү черни Хайыракандан Айзат Кыргыс алган.

«Часпас адар адыгжы мен». Ча адарынга эр улустан 1-ги черни Мурат Ховалыг, 2-ги черни Айдаш Шыырап, 3-кү черни Са­гаан Кызыл-оол, 4-кү черни Мурат Шаравии алган. Херээжен ча адыкчыларындан 1-ги черни Чинчи Монгуш, 2-ги черни Шыңгыраа Кыргыс, 3-кү черни Чимис Ондар, 4-кү черни Саг­лай Даржай алган. Хоочун ча адыкчылары Балчымай Баз-оол, Фаина Середар болганнар.

Баг тыртарынга 1-ги черни Ийи-Талдың демниг командазы, 2-ги черни Арыг-Үзүү командазы, 3-кү черни эйлиг-хемчилер алган.

Шагааның улуг мөгелер хүрежинге ниитизи-биле 32 шыы­рак мөгелер хүрешкен. Тыва Республиканың Начын мөгези Айдын Монгуш онагларын чииги-биле октааш, шүглүп үнген. Улуг-Хем кожууннуң Начын мөгези Алдын-Херел Анай-оол үжүүрлешкен. Арыскандан Байыр Сырбыкай, Торгалыгдан Сылдыс Узун-оол 3-4-тү үлешкен. "Чараш арга" деп тус­кай шаңналды Аяс Биче-оолга, "Чараш девиг" — Арслан Кызыл-оолга, "Эң аныяк мөге" — Сайын Түлүшке тывыскан.

«Тыва хевим — чоргааралым» деп тыва хеп көрүлдези эң-не чараш мөөрей болду. Аңаа Эйлиг-Хемден Дамдыннарның өг-бүлезинге эннежир улус чок болган. Келир чылын кожуун Шагаазын Эйлиг-Хем сумузу эрттирер кылдыр дамчыткан. Шагаалап келген чон иштии-хемчилерге өөрүп четтиргенин илередип, маргылдааларга идепкейлиг киржип, шаңнал-макталдарны ап, мага хандыр дыштанып алганын демдеглеп, чугаалааннар.

Бистиң корр. #Шын

ШЫН Редакция