Сөөлгү үш чылдың дургузунда биче болгаш ортумак сайгарлыкчы чоруктуң саны 6 879 турганындан 9 065 чедип, санкциялар бетиниң көргүзүглеринге чоокшулап келген. Чүгле 2023 чылдың дургузунда республикага биче болгаш ортумак сайгарлыкчы чоруктуң чаңгыс аай даңзызынче 1020 чаа бүдүрүлгелер болгаш хууда сайгарлыкчылар киир бижиткен.
ТР-ниң Экономиктиг хөгжүлде болгаш үлетпүр яамызының сан-медээлери-биле алырга, 2024 чылдың январьда биче болгаш ортумак сайгарлыкчы чоруктуң адырында 32 868 кижи хаара туттунган. Ук көргүзүг бурунгу чылдыындан 7 муң кижи хөй.
2014 чылдан тура республикада биче болгаш ортумак сайгарлыкчы чорук адыры бүгү Россияда ышкаш кызырыл- ган – 10,1 муң турганындан 6,5 муңга чедир. Күрүне деткимчезиниң ачызында өзүлде 2021 чылда эгелээн.
Мурнунда чылдарда ышкаш көскү өзүлдени садыг көргүзүп, чыл дургузунда чаа 65 субъект немешкен. Оон аңгыда, шимчевес өнчү-биле операциялар дээн чижектиг бизнестиң хевирлери, туризм адырынга хоначалар бажыңы, идик-хеп дааранылгазы болгаш агробизнес көстүп келген.
Үш чылдың дургузунда деткимчениң хемчээлдери болгаш саң-хөө аргалары өскерилген. Чүгле 2023 чылда безин биче болгаш ортумак сайгарлыкчы чоруктуң 17 субъектизи 14,95 сая рубль ниити түңнүг дузаламчыны алган. Оларның иштинде бизнести сайзырадырынга, чаа ажылчын туруштарны тургузарынга, социал төлевилелдерге киржилгеге субсидиялар болгаш грантылар. Сайгарлыкчы чорукту деткиир регионалдыг фондуну таварыштыр 140 ажыг сайгарлыкчыларга 211,8 сая рубльдиң дузазын каткан. Республиканың эрге-чагыргалары 322,19 сая рубльге биче болгаш ортумак сайгарлыкчы чоруктуң 121 субъектизинге хүлээникчи болган.
Сайгарлыкчы чоруктуң идепкейжииринге улуг рольду «Мээң ажыл-херээм” деп төптер ойнаан. Маңаа чаа эгелеп чоруур сайгарлыкчыларга кандыг үүле-херекти ажыдып алырынга, кандыг чиигелделерни ажыглаарынга бүгү сан-медээлерни берип келген.
Ядыы-түреңги чорук-биле демиселге биче болгаш ортумак сайгарлыкчы чоруктуң хөгжүлдези кол черни ээлеп келген. Чүгле социал керээниң механизмин таварыштыр безин 2020 чылдан 2022 чылга чедир бодун боду ажыл-биле хандырган шынарлыг 2,4 муң чурттакчыны хаара туткан, олар боттарының төлевилелдеринге 663,8 сая рубльди алган.
Бистиң корр.
«Шын» №26 2024 чылдың апрель 6
