Орулгазы аргажок эвээш хамаатыларга бодунуң хууда херээн ажыдып ап, дараазында доктаамал орулга киирип ап турар ажылдыг апаарынга дузалажыр ужурлуг “социал керээ” деп адаттына берген күрүне программазының ачызында сөөлгү чылдарда бистиң республикавыстың чурттакчылары амыдырап-чурттаар арганы берип турар ажыл-херектерни бүдүрүп ап эгелээнин билир бис.
Даараныр-аргыттынар шеверлер, эт-сеп, техника септээр мастерлер, машина-балгат септеп-селиир кижилер боттарының кылып билир ажылдарын хууда херээ кылдыр сайзырадып, шак бо программаның ачызында бут кырында туруп келгилээниниң дугайында “Шын” солунга удаа-дараа бижип тургулаан бис. Төөгүден мал ажылын тудуп келген тыва чон мал-биле холбашкан биче сайгарлыкчы чорукту хөгжүдүп эгелээн чижектер база арбын. Оларның аразында сүттен кылган ак чем бүдүрүп, садып-саарар ажыл-үүле бир онзагай черни ээлеп турары чугаажок – ак чем аймаанга чоннуң сонуургалы черле читпес.
Сүттен кылган ак чем аймаан бүдүрүп, хереглээн чонга садып-саарып, амыдыралга херек акша-көпеек аймаа ажылдап алыр аргазын тыва берген кижилерниң бирээзи – Сүт-Хөл кожууннуң Суг-Аксы суурунуң чурттакчызы хөй ажы-төлдүг аныяк ава Аяна Ондар.
Аянаның ада-иези аныяандан тура-ла мал ажыл-агыйлыг улус. Олар Хүүректиг деп чараш хемде тыва кижиниң тос чүзүн малын доозазын азырап чоруур. Аянаның өөнүң ээзи Мешпек Ондар каты, кат-иези-биле кады малчыннап турар. Аяна, Мешпек Ондарлар 3 оолдуг, 1 кыстыг.
Аяна ада-иезиниң, өөнүң ээзиниң азыраан малының сүдүнден өреме, саржаг, чөкпек, тыва мороженое дээн ышкаш ак чемнерни болбаазырадып, садып-саарып, акша ажылдап алыр аргаларны тыва берген. Сайгарлыкчының эң-не хөй орулга киирип ап турар барааны – тыва мороженое. Чоннуң онза сонуургаары онзагай ак чемин арбыдадыр белеткеп кылырынга улуг доңурукчулар – техника хереглеттинери билдингир. Шак ол ажылга чугула херек техниканы садып алырынга эвээш эвес түңнүг акша херек. Ынчангаш Аяна 2021 чылда «Социал керээ» күрүне программазынга киржирин шиитпирлеп алган. Ооң төлевилели деткимчени ап, удатпайн 220 муң рубль акша-түңнү алгаш, 2 улуг болгаш 1 кат доңурар хыраалавас доңурукчуларны садып алыр аргалыг болган. Аныяк ава ажы-төлүн карактавышаан, ак чемин бажыңында болбаазырадып, садып-саарып турар. Ооң келир үеде күзели – тус черниң садыглары-биле дугуржулга-керээ чарып, бүдүрүлгезин улгаттырып, хөгжүдери, орулгазын көвүдедири.
180 ажыг өг-бүле 2021 чылда Сүт-Хөл кожуунга социал керээ программазының деткимчезин алган.
/ Айдың ОНДАР.
Чуруктарны маадырның архивинден алган.
