Археологтар Индияның Тау-хау деп суурунга Кетцальмигонкуганькоатльктенотчетлан деп бурганның алдын тураскаалын тып алганнар. Ол дээрге тода адалганы болгаш сактып алырын сайзырадыр бурган-дыр.
***
Бир хоорай кыдыынга чыткан сөөктер ытка хамааржыр дээрзин билдингир археолог Казарбай шынзыткан. Амгы үеде ытка ызырткан Казарбай өскениң чеминге дегенинге хараадап, калчаа аарыынга удур сыкыртып эмнедип турар.
***
Бурун шагның кижизиниң чурттап турган черинден археологтарның тыпкан бижиин эртемденнер ам-на тодарадып эккелген. Ында “Маңаа туруп болбас” деп бижээн болган.
***
Археологтарның демдеглели: “Эң-не солун тывыштарны диванны чайладыр идипкеш, ооң адаандан тып алыр”.
***
Археология институдунуң студентилери казыышкыннар үезинде.
Профессор:
– Бо 3 скелет дугайында чүнү чугаалап болур силер?
Студентилери ыыт чок.
– Олар херээжен улустуу эвес-тир.
База-ла ыытташпааннар.
– Беш чыл иштинде чүнү өөредип каан улус бис силерге?!
– Таанда, Маркс, Энгельс, Ленин үштүң скелеттери бе?
***
Келир үениң археологтары мангал казып тып алгаш, ону неделя санында хаван эъди өргүүр ёзу-чаңчыл кылыр алтарь деп санаар.
***
Бичии турумда, ада-ием археологияны меңээ аажок сонуургадыр турган. Мен ол ажылга ынаам кончуг. Бодумну ёзулуг археолог кылдыр сагыштаалаар турган мен. Бир-ле хүн археолог ажылым кылып турумда, кожам кылаштап келгеш, ол дээрге “картошка казар” деп ажыл-дыр дээн.
***
Археологтар казыышкыннар кылып тургаш, 10-гу чүс чылдың чепсек-херекселин тып алган. Ол үеде кижилер ажыл кылбас дээш, ону ынча чылдар бурунгаар хөөп каан.
***
Мээң ачам далайдан ракушкалар эккелгеш, бистиң дачавыска эккеп хөөп каан. Каш-каш сая чылдар эртерге, археологтар каскаш, маңаа далай турган деп бодазын дээни ол.
2025 чылдың август 21 “Шын” №32