Республиканыӊ девискээринде аъш-чем аймааныӊ шынарлыын болгаш айыыл чок болурунуӊ талазы-биле күрүне мониторингизин үргүлчү эрттирип турар.
2023 чылдыӊ тос ай дургузунда Бүгү-российжи дириг амытаннарныӊ кадыкшылын камгалаар төптүӊ Кемеровода салбырыныӊ лабораториязы Тываныӊ бүдүрүкчүлериниӊ 21 эът-сүт барааннарыныӊ үлегерин хынаан. Эът чемниӊ – 13, сүт барааныныӊ – 6, эъттен кылган 2 бараанны лабораторияже чоруткан. Бо аъш-чемнерге 105 аңгы шинчилелди кылган.
Тываның бүдүрүкчүлериниӊ 21 барааныныӊ аразындан шынар талазы-биле 5 чем негелдеге дүүшпейн барган. Чижээ, сүттен кылган аъш-чемде үнүш үзү биле кургаг сүт холуп кааны билдинген. Эъттен кылган 2 чемде дагааныӊ ДНК бүдүмелдери бар, а ооӊ маркировказында дагаа эъди бар деп биживээн. Эът чемниң шынарын хынаарда, гистологтуг анализ аргазын ажыглап турар. Чемниӊ холуксаазында шынарлыг болгаш аар өртектиг чүүлдүӊ орнунга шынары шоолуг эвес, чиик өртектиг чүүл холуп кааны ол шинчилел үезинде билдине бээр.
Негелдеге дүүшпээн беш бараанны садыг-саарылгадан дораан ап каапкан.
Лабораторлуг мониторинг дээрге аъш-чемниӊ шынарлыын болгаш айыыл чок болурун хынаар чедиишкинниг механизмнерниӊ бирээзи-дир. Күрүнениӊ лабораторлуг мониторингизиниӊ кол сорулгазы – кадыкшылга хора чедирип болур, амданы, сүүзүнү багай, шынар чок аъш-чемни хереглекчилерниӊ столунга тургуспазы. Аъш-чем аймааныӊ болгаш дириг амытаннар чеминиӊ айыыл чок болурун хандырары, оларныӊ сүүзүннүг шынарыныӊ Таможня эвилелиниӊ техниктиг регламентизиниӊ, Евразияныӊ экономиктиг эвилелиниӊ ветеринар-санитарлыг нормаларыныӊ негелдезинге дүгжүп турарын чедип алыры – база кол сорулга.
Бүдүрүлгелерде кылып турар аъш-чем барааннарыныӊ дугайында чөптүг шын медээлерни чыып турар. Мониторинг ачызында РФ-тиӊ девискээринге бүдүрүп, хостуг садып-саарып, даштыкы чурттарже үндүр садып болур барааннарны билип ап болур.
Социал албан черлериниӊ меге бүдүрүлгелерден шынар чок аъш-чем барааннарын садып алырын болдурбас дээш, онза кичээнгей салып турар.
Аъш-чем аймааныӊ хыналдазы уламчылап турар.
Көдээ ажыл-агый хайгааралыныӊ эргелелиниӊ медээлеринден
Р. ДЕМЧИК белеткээн.
Чуруктарны интернеттен алган.
“Шын” №88 2023 чылдың ноябрь 18
