Чоокта чаа Мурнуу-Сахалинскиден үнген, 83 харлыг аян-чорукчу, башкы, чогаалчы Галина Архипова бистиң Тывавыска аалдап чедип келген. Ону Тываның чогаалчылар эвилелиниң бөлүк кеҗигүннери чылыы-биле уткуп, хүлээп алганнар.
Галина Иннокентьевна 1942 чылда Красноярск крайның Илан хоорайга төрүттүнген. 1948 чылдан тура Сахалинде чурттап чоруур. Ол аныяктар өргээзиниң директорунга, уругларның экскурсия, аян-чорукчу станцияларынга инструкторлап, школа болгаш СПТУ-га физика башкылап ажылдап чораан. Ол РФ-тиң болгаш Сахалин облазының алдарлыг башкызы база профтехниктиг өөредилгениң тергиини, РФ-тиң Чогаалчылар эвилелиниң кежигүнү, Мурнуу-Сахалинск хоорайның хүндүлүг хамаатызы, 13 номнуң автору.
Ол 14 харлыындан эгелеп бижип эгелээн. Ооң янзы-бүрү чылдарда бижээни тоолдар болгаш тоолчургу чугаалар чыындылары үнген. Олар колдуунда-ла аян-чорукчу, экскурсия үелеринде чоруп тургаш, дүнеки дээрде сылдыстарның чивеңнешкен сымыраныындан, кежээ одагны долгандыр, ооң чоогунда агып баткан дамырактың болгаш хемчигештиң аяннашкан шулураан агымындан ооң чогаалдары төрүттүнүп турганын чугаазындан билип болур. ”Сахалинниң хаттары чүнү сымыранып база чалгаан далайның чалгыглары чүнү чугаалап турарыл?” деп номунда чогаалчының колдуу аян-чоруунуң түңнелин төөгүп турар.
Ол 1-ги класстан тура аян-чорукчу кокпаларны эргий кезип, бойдуска болгаш дириг амытаннарга онзагай сонуургалы ону делегейни дескиндир 100 чуртту эргип чедеринге болгаш Гималайны, Антарктиданы чагырып алырынга күзелин боттандырган. Сахалинниң күрүне университединиң политехниктиг колледжизиниң башкызы, барык чартык чүс чыл иштинде Мурнуу-Сахалинск болгаш Сахалинск облазынга аян-чорукчу кокпаларны эртип, чурт-шинчилел ажылдарын кылбышаан, экскурсоводтап, штаттан дашкаар турисчи фирмаларның ажылдакчызы болуп база ажылдап чораан. Ол хөй шаңнал-макталдарның эдилекчизи, “Чылдың херээжени” деп мөөрейниң тиилекчизи болгаш лауреады болган.
Улуг назылыг аян-чорукчу, башкы, чогаалчы Галина Иннокентьевна Архипова бижээн номнарын Тываның чогаалчылар эвилелинге белек кылдыр сөңнеп, бодунуң амыдырал-чуртталгазын, аян-чоруунуң болгаш чогаадыкчы ажыл-ижиниң дугайында чугааны кылган. Кайы-даа талага чогаадыкчы ажылдың арга-дуржулга солчулгазы болгаш ажыл-агыйжы чугаалар бедик деңнелге эрткен.
Раиса ОНДАР,
РФ-тиң улус өөредилгезиниң тергиини, ТР-ниң өөредилгезиниң алдарлыг болгаш улустуң башкызы.
“Шын” № 45 2024 чылдың июнь 19
