Июнь 27-де Бүгү-делегейниң балыкчылар хүнү. Тываның балыктаарынга ынак кижилеринге улуг белек – регионнуң девискээринде балык тудар хоругдал доозулган.
Апрель 20-ден июнь 20-ге чедир чурумну хажыткан балыкчыларны 2 муңдан 5 муң рубльга чедир торгаап турган. Хемелерни болгаш өске-даа балыктаар херекселдерни база хавырар хемчеглерни Тываның балык курлавырын хайгаараар албаны чоруткан. Балыктарның санын кадагалап, оларның көвүдээрин деткиир дээш, киирген түр када кызыгаарлаашкыннар-дыр.
Тыва балык-биле байлак, ооң 30 хире хевирлери регионнуң девискээринде бар. Оларның чамдыызы: кадыргы, шортан, сөөктүг-балык, мезил, ала-буга дээш оон-даа өске.
Балыктаар сезонда Улуг-Хемге балыктаашкынның түңнелдерин үндүрген. Ниитизи-биле Тывада 18 сайгарлыкчы балык бүдүрүлгезинде ажылын чорудуп турар. Олар бир чылдың дургузунда 240 тонна балыкты Улуг-Хемден туткан. Чижээ, Красноярск край база-ла Улуг-Хемден 2972 тонна балык четкилээн. А Хакасияга 275 тонна болган.
Балыктарның 20 хевирин бүдүрүлгелерде ажыглап турар. Барык 45 хуузу — ак балык. Ийи дугаар одуругда шортан биле мезил, ниити туткан олчаның 22 хуузу.
Балыкта бар ажыктыг микроэлементилер Тываның чуттакчыларынга чугула херек. Чижээ, ында мага-ботче дораан сиңер белок бар, а эң кол бүдүмел – йод.
Олча ОНДАР.
Тываның балык курлавырын хайгаараар албанның чуруктары.
“Шын” №24 2025 чылдың июнь 26
