Шрифт
А А А
Фон
Ц Ц Ц Ц Ц
Изображения
Озвучка выделенного текста
Настройки
Обычная версия
Междубуквенный интервал
Одинарный Полуторный Двойной
Гарнитура
Без засечек С засечками
Встроенные элементы
(видео, карты и т.д.)
Вернуть настройки по умолчанию
Настройки Обычная версия
Шрифт
А А А
Фон
Ц Ц Ц Ц Ц
Изображения
Междубуквенный интервал
Одинарный Полуторный Двойной
Гарнитура
Без засечек С засечками
Встроенные элементы (видео, карты и т.д.)
Вернуть настройки по умолчанию

База катап экии, СОЧИ!

26 марта 2024
4
Интервью

Март 1-ден 7-ге чедир Сочи хоорайга чурттуң Президентизи Владимир Путинниң эгелекчи саналы-биле Бүгү-делегейниң аныяктар фестивалы болуп эрткен. Федералдыг чергелиг өөредилге төвү Сириуска болган солун фестивальга Тываның Журналистер эвилелиниң аныяк кежигүнү Виктория Доржу киришкеш келген.

ТывКУ-нуң филология факультединиң доозукчузу Виктория бичиизинден дыл эртемнеринге сундулуг болгаш, төрээн дылындан аңгыда, орус, англи, немец дылдарга хостуг чугаалаар кылдыр өөренип алган. Университетти дооскаш, Москваның Национал шинчилелдерниң технологтуг университединиң магистратуразынче кирип алган. Ону чайынналчак чедиишкиннерлиг дооскаш, төрээн Тывазынче чанып келген. Амгы үеде Тываның В.Көк-оол аттыг Национал хөгжүм-шии театрында маркетинг килдизин удуртуп ажылдап турар. Делегей чергелиг фестивальга киржир эргени чаалап алыры ындыг-ла белен эвес деп, ол чугаалады.

— 2023 чылдың октябрь айда бо фестивальга ажылдаар волонтёрлар шилилгези чоруп турар деп дыңнааш, киржир күзелим илереткен билдириишкинни чоруткан мен. Оон чада аайы-биле англи дылга бүгү шылгалдаларны онлайн хевирге эрткеш, волонтер болур эргени чаалап алдым. Тывадан дөрт волонтер чордувус. Бистен аңгыда, Тываны төлээлеп 17 кижи киришкен.

— Бо хире улуг хемчегге эки турачылаар азы волонтерлаарын аңгы өөредип, белеткеп турган боор аа?

— Ийе. Фестиваль эгелээр мурнунда, Адлерде волонтерлар сууржугажынга февраль 20-ден тура, үш неделя дургузунда, бисти хүннүң-не өөредип турган. Ол өөредилге дээрге биске бичии-даа шыланчыг эвес, харын-даа хүн бүрүзү бир-ле байырлал ышкаш эртер: делегей чергелиг алдарлыг артис- тер – Бурак Озчивит (“Великолепный век”, «Королёк — птичка певчая» фильмнерге ойнаан турк артист), билдингир итальян актриса, Адриано Челентанонуң кадайы Орнелла Мути, Константин Хабенский, Сергей Безруков, Леонид Агутин, Шаман болгаш өскелер-даа; политик- тер – Михаил Мурашко, Дмитрий Медведьев, Сергей Лавров, эртемден Татьяна Черниговская, сайгарлыкчылар, блогерлер дээш өске-даа кижилер-биле ужуражылгалар, аңгы-аңгы угланыышкыннарлыг мастер-класстар, солун лекциялар хүннүң-не болуп турган. Эртениң-не сула шимчээшкиннерни безин Олимпиада чемпионнары келгеш, биске кылдырып турганын чугаалаарга-ла, кандыг деңнелдиг турганы билдингир.

Чеде бээривиске, бисти будувустан бажывыска чедир дөмей-дөмей хептер-биле кедирип каан. Хүнде үш катап чемненип турдувус. Баарда, кээрде, орук өртээ, чурттааны дээш чаңгыс көпеек-даа кармандан чардынмаан.

— Кажан фестиваль эгелей бээрге, дыка чай чок бачым үе турган боор аа?

— Эгезинден тура бо фестивальдың кайы хире улуг хемчээлдиин, ооң бедик деңнелдиин магадап ханмаан мен. Сактырымга, бүгү делегей чаңгыс черде чыглып келген ышкаш болган. Шынап-ла, ындыг болган-даа. Чүге дээрге фестивальга делегейниң 182 чуртундан эң-не тергиин, бурунгаар көрүштүг, шылгараңгай аныяктары кээп киришкен. Олар делегейниң келир үези, чуртун келир үеде баштаар улус-тур деп билдим. Бистиң, волонтерларның, херээвис-ле ол, фестиваль киржикчилеринге очулдурукчулаар, орук айтып бээр, шала девидеп, берге байдалда таваржы бергеннерге медээлерни таныштырып, дузалажыры.

Март 1–7 хүннеринде 90 хуузунда чүгле англи дылга чугаалажып турдум. Меңээ эң-не сонуурганчыг чүүл – өске культуралар-биле таныжары болган. Непал, Мексика, Гаити ортулуунда Доминикана Республика, Европа, Латин Америка, Азия, Африкадан келген оолдар-уруглар-биле таныжып алдым. Фестиваль үезинде минута бүрүзу ёзулуг чуртталга-биле долуп турду. Ону үнелеп четпес-тир мен. Ынчан телефон безин уттундурар, ону тудар чай безин чок болур чорду.

— Кезек үеде сени чидирипкен турганывыс чылдагааны бо ышкажыл. Сочи сеңээ солун эш-өөр-биле таныштырар онза чер болганы эки-дир. Аңаа чылдың болур Россияның Журналистер эвилелиниң шуулганынга база киржип чораан болгай сен.

— Шынап-ла, ындыг. Журналистер шуулганы база бир солун хемчег. Кады чораанывыс уттундурбас. Ынчан база хөй журналистер-биле ужуражып танышкан мен. Черле ынчаш, Сочи мээң амыдыралымда онза черни ээлеп турарын эскерип чор мен. Чүл дээрге мугур 10 чыл бурунгаар, 2014 чылдың февральда, база-ла Сочиге турган мен. Ынчан “Эдегей” ансамблинге танцылап турган үем. XXII Кышкы Олимпий оюннарының культурлуг программазынга “Эдегей” киржип турган.

— Ам он чыл эртсе, кым билир, "База катап экии, Сочи!" - деп, чедип кээриң чадавас. Моон-даа соңгаар амыдыралыңга шак мындыг солун болуушкуннар хөй болурун күзедивис!

Карина МОНГУШ.
Чуруктарны В. ДОРЖУНУҢ хууда архивинден алган.

“Шын” №22 2024 чылдың март 23