Август 26-да Тываның Баштыңы Владислав Ховалыгның даргалааны хуралга мал чеминиң белеткелин чугаалашкан. Мал чеминиң белеткелиниң талазы-биле оперативтиг штабтың удуртукчузу, Чазак Даргазының оралакчызы Алик Монгуш, көдээ ажыл-агый сайыды Юрий Оруспай, кожуун чагырга даргалары база көдээ ажыл-агый эргелелдериниң удуртукчулары кыштаглаашкынга белеткелди илеткээн.
Тываның шупту 17 кожууну мал чеминиң белеткелинде хаара туттунганын регионалдыг Көдээ ажыл-агый яамызы дыңнаткан. Август 23-түң хүнүнге чедир 40 муң ажыг га черден сигенни кезип, 36 муң гектарның сиген-ширбиилин бөлген. Ону деңзи-биле көргүзер болза, 41 886 тонна мал чеми белеткеттинген азы 227744 тонна мал чеми белеткээр планның 18,5 хуузу, бир гадан ортумаа-биле 12 центнер дүжүт.
Сигенни колдуунда суггаттыг участоктарда тараан эрткен чылгы тарылгадан кезип ап турар. Хову-шөлдерде 259 бригадада 1700 ажыг кижи ажылдап турар. Оларның иштинде 165 механизастаттынган база 140 хире хол-биле кезер сигенчилер бригадалары бар. Сиген шөлдеринде 206 чүък машиназы, 434 трактор, 264 кадыыр база сиген тырый бастырар 155 дериг-херекселдер бар.
Улуг-Хем кожуун 7373, Өвүр 6573, Чөөн-Хемчик 6499 тонна сигенни белеткээш, мурнакчылар санынче үнген. Чаагай сиген-ширбиилдиг Бии-Хем, Каа-Хем база Таңды кожууннар элээн мал чемин кезип белеткээн.
Бо чылын ниитизи-биле сиген чегей үнген. Ынчангаш чамдык кожууннар сиген кезилдезинче сентябрьда кирер деп турар.
Владислав Ховалыг хуралдың түңнелинге даянгаш, көдээ чагырга черлериниң көдээ ажыл-агый эргелелдериниң ажылынга контрольду күштелдирерин мал чеми белеткээр оперативтиг штабка, сиген белеткелиниң планын күүседирин, херек апарза, кожа регионнардан азы Хакасиядан сиген-ширбиилди садып алырының аргазын хандырарын кожуун чагырга даргаларынга сүмелээн.
А. МОНГУШ.
“Шын” №65 2024 чылдың август 28