2023–2024 чылдарның кыжы дыка кылын харлыг, соок агаар-бойдустуг болган болгаш, республиканың мал ажыл-агыйынга кыштаглаашкын кончуг берге байдалга эрткен.
Малчыннарның кызымак шудургузунуң, малчын коданнарны мал чеми болгаш өске-даа чугула чүүлдер-биле хандырарын ТР-ниң Чазаа, Көдээ ажыл-агый яамызы болгаш тус-тус черлерде эрге-чагырга болгаш ажыл-агый органнары багай эвес организастаанындан мал-маганның улуг чидирии чок, малдың деңгели шору болган. Кыштаглаашкынның багай эвес эрткениниң бир көргүзүү – төрүүр малдың оолдаарының хөйү, чаш малды онча-менди камгалап алганы.
Тываның малчыннарының коданнарында төрүүр мал март айның эгезинде-ле оолдап эгелээн. Мартты төнчүледи, апрель айның эгезинде мал оолдаашкыны кидин түлүк. Ол үеде мал оолдаашкынының башкы түңнелдерин республиканың Көдээ ажыл-агый яамызы санап үндүрген. Кожууннарның администрацияларының көдээ ажыл-агый килдистериниң сөөлгү медээлери ёзугаар алырга, бо хүннерге чедир 180 муң хире анай-хураганны, 10 муңдан хөй бызааларны, 1 500 ажыг кулуннарны малчыннар онча-менди доруктур өстүрүп турар.
Ажыл-агыйларның организастыг хевирлериниң аайы-биле санаарга, чоокку хүннерге чедир көдээ бүдүрүлгелерде төрүттүнген 21 675 анай-хураган онча-менди. Тараачын-фермер ажыл- агыйларда төрүттүнген 59 962 анай-хураганның деңгели эки. Чурттакчы чоннуң хууда ажыл-агыйларында хой-өшкүден төрүттүнген 93 250 анай-хураган онча-менди өзүп турар.
Мал ажыл-агыйларында ниитизи-биле 9 852 бызаалар төрүттүнген. Көдээ бүдүрүлгелерде – 953, тараачын-фермер ажыл-агыйларда – 2 656, чурттакчы чоннуң хууда дузалал ажыл-агыйларында 10 487 бызааның доругуп турары эки.
Көдээ ажыл-агый бүдүрүлгелеринде – 161, тараачын-фермер ажыл-агыйларда– 578, хууда дузалал ажыл-агыйларында 815 кулунну чидириг чокка азырап өстүрүп турар.
Малчыннарның кыштагларында төрүүр малдың оолдаашкыны уламчылап турар.
ТР-ниң Көдээ ажыл-агый яамызының медээлеринден белеткээн.
Чуруктарны Тывамедиабөлүктүң архивинден алган.
«Шын» №26 2024 чылдың апрель 6
![](https://sun4-20.userapi.com/impg/r_enu1SbjhvtAlICY3qqi-oxpvR_BB8qMOh2rw/zg__l86lQFo.jpg?size=807x538&quality=95&sign=e145211bc819fdd6dcfd48bce7f127f5&c_uniq_tag=FNvSV-3yH-ZSh2O70K_jKnM1ov3XL4a2hCVnHn82irY&type=album)
![](https://sun4-19.userapi.com/impg/qqIxklUy-F83tqJoDiJdRbWC9MseV7ih2uZPyA/m9RzMWQkaM0.jpg?size=807x538&quality=95&sign=6b01fb8eb7d9f21a9d20a76a6f4862d1&c_uniq_tag=s6qzbX1dc4F8lD3xbPu-Lf4k12YGNKxZaCQ4Jqi34Ao&type=album)
![](https://sun4-22.userapi.com/impg/mu5xEbUw40aRS6OhFIW9Tt2qCCL57ND2mJjhOg/lFdShl3Xr-U.jpg?size=807x538&quality=95&sign=6bad1f6d211feff5034ac365448c4a07&c_uniq_tag=oEfcOFmMdCeHesuRxPCUhr8uRuUyvDAFefc5JYE0gXg&type=album)
![](https://sun4-18.userapi.com/impg/TVs5ps60AVCimAIXfR6dXhr7FDUZw_D4AhnF6g/2fXuR-zjz1s.jpg?size=807x605&quality=95&sign=c74fe17b5ed108da9e651ca9a932f4c0&c_uniq_tag=5xZeUyiyx3QLOYH1mrEHBlGO9EhadE_GiWrONdExTe8&type=album)
![](https://sun4-22.userapi.com/impg/9mpBMOEpWwQrgq2OGXdTv5tfsFYNtm0Lugtl3Q/JTlnhcuQh6A.jpg?size=807x538&quality=95&sign=513712011a56e8e99d1a8be967df9025&c_uniq_tag=V3DjUd0hj6dl2S_FtnCYRiqs-0krYuZ_lHqPYb8RybM&type=album)
![](https://sun4-21.userapi.com/impg/ppWnoOSaSbGtTmIzTAFFgyOrvNx8pstoI87zjQ/d_-bN-5qPuo.jpg?size=807x538&quality=95&sign=1962ff31e507d71ad7b2858b0b511d31&c_uniq_tag=t-wNHHySrA0gmDGiSUvx98gYAZaQh0ixK4KBMiTXPtY&type=album)