Тускай шериг операциязында киржип турар чаңгыс чер чурттугларывыска материалдыг дуза кадар ажыл доктаамал уламчылап турар.
Бүгү-российжи улусчу фронтунуң ТР-де салбырының удуртукчузу Саима Далчин:
– Чоннуң чыгганы гуманитарлыг дузаны чорударынга чедир таптыг-ла чаңгыс хонук арткан. 20 тонна чүък чүдүрер улуг автомобиль эртен аъттаныптар. Чүгле дайынчыларга эвес, а тус черниң тайбың чурттакчыларынга база материалдыг дузаны чорудуп турарывыс бо. Ийи автомашинаны база улуг чүък машиназынга чүдүрери көрдүнген.
Тускай шериг операциязында киржип турар чаңгыс чер чурттугларывыска материалдыг дуза чедирери-биле ИХЯ-ның болгаш Кызыл хоорайның хоочуннары, «Хамнар» ниитилелиниң кежигүннери, ТывКУ-нуң эртем библиотеказы, ТР-ниң Дээди Хуралының депутаттары бөгүн материалдыг дуза эккээр.
Чыгдынган чүъкте чылыг хептер, тускай удуур шоодайлар, суг өтпес олурар олбуктар, чылыдар херекселдер, генераторлар, техниктиг дериг-херекселдер болгаш ийи автомобиль бар.
Дээди Хуралдың депутады Ульяна Моңгуш:
– Тускай шериг операциязы эгелээнден бээр чаңгыс чер чурттугларывыска доктаамал дузаны кадып, акша-төгерикти чыып турар бис. Ооң мурнунда чыл ажыг үе дургузунда депутат бүрүзү ай санында беш муң акша чыып турган болза, эрткен айдан эгелээш, он муңнап чыып эгеледивис. Дайынчыларывыстың чүнү хереглеп турарын билир бис. Ынчангаш соок кыш удур 50 удуур шоодайны, сугга өтпес 160 олбукту садып эккелдивис. Эрткен чылын база шак-ла мындыг суг өтпес олбуктарны чорудуп турдувус. Дайынчылар «эки» деп үнелээш, база катап чагаан боорга, ам база ону садып эккелгенивис бо.
Ооң мурнунда 150 хой кежи алгыны чоруттувус. Дараазында алгылар садып чорударын планнай бердивис.
ИХЯ-ның хоочуннар чөвүлелиниң даргазы полковник Марат-оол Ондар:
– Бис, ИХЯ-ның хоочуннары, ТШО эгелээрге-ле, янзы-бүрү дузаны кадып эгеледивис. Улуг-Хемниң, Барыын-Хемчиктиң, Кызыл хоорайның хоочуннары материалдыг дузаны чыггаш, кызыл-кош-биле тус-тузунда чорудуп турдувус. Чайын хоочуннар боттарывыстың аравыска дузаламчы чыыр акцияны организастаан бис. Чыып алган акшавыс-биле дайынчыларның боттарының күзээни квадрокоптер, моторлуг хирээлер, газ-биле ажылдаар плиткалар, чылыг хептер дээш элээн хөй чүүлдерни кызыл-кошка кадыптар дээш келдивис. Иштики херектер яамызындан дайылдажып турар кижилер эвээш эвес. Хоочуннар аразындан-даа дөртен ажыг кижи ынаар аъттаныпкан. Ийи удуртукчу, ийи полковник эштеривис база операцияда киржип турар чүве. Ам-даа чоруурунга белеткенип турар улузувус хөй. Дайынчыларга тиилелгелиг чанып келирин күзээр-дир бис.
Тываның күрүне университединиң эртем библиотеказының директору Ирина Подиктиң медеглээни-биле алырга, олар тус черниң национал университединиң библиотеказынга дугуржулга керээ езугаар 396 номну бо удаада чорудуп турар. ДУР-нуң университединиң корпустары когараан. Ынчангаш өөредилге болгаш эртем номнары чугула херек дээрзин сагындыраал.
Айдың ОНДАР.
Буян ООРЖАКТЫҢ тырттырган чуруктары.
«Шын» №89 2023 чылдың ноябрь 22
