Апрель 16-ның хүнүнде шүлүкчү, композитор, салым-чаяанныг баянист Анатолий Монгуштуң чаа үнген ному “Чечек шыпкан Борбак-Арыг” деп номунуң байырлалы эрткен.
Чечек шыпкан чараш парык
Шеми-Хемим, Борбак-Арыг
Сесерликке ынаам-биле
Селгүүстей бээр чаңчылдыг мен...
деп чоннуң ынак ырызы бо хүннерге чедир диңмиреп, ырлажып келгенивис ырының сөзү болгаш аялгазы Анатолий Монгуштуң дээрзин бүдүн Тыва билир бис.
Анатолий Мижит-Доржуевич чораан болза, бо чылын 76 харлаар турган. Ооң чырык адынга үндүрген номунуң байырлалын өөнүң ишти Светлана Николаевна болгаш ажы-төлү организастап эрттирген.
Зал долдур композиторнуң талантызының мөгейикчилери, чаңгыс чер чурттуглары болгаш чалаткан аалчылар арбын болган.
Анатолий Мижит-Доржуевич 1949 чылдың изиг чайның ортан айы июль 13-те ыр-шоорда ады алгаан Шеми суурнуң Борбак-Арыының Хадың-Аксы деп чайлаг черге ада-иезиниң 9 оглунуң хеймери бооп төрүттүнген. Ол хөй шүлүктерниң болгаш ырыларның автору. Ол РФ-тиң болгаш Тыва Республиканың культуразының алдарлыг ажылдакчызы дээрзин байырлалдың башкарыкчызы Орлан Дамба-Хуурак чыылган чонга таныштырган.
Анатолий Монгуштуң кады төрээн акызы, күрүнениң болгаш хөй-ниитиниң көскү ажылдакчызы, РФ-тиң болгаш Тываның алдарлыг ажылдакчызы, экономика эртемнериниң кандидады Хонук-оол Доржуевич Монгуш сактыышкын кежээзин уламчылаан: “Ол чажындан-на уран сөске болгаш аялга чогаадырынга салым-чаяанныг кижи болган. Ырлаза ырлаар, баян тутса ойнаар, сөстер кошса, уян хөөннүг шүлүкчү, аялга бижизе – бот-тывынгыр композитор. Кызылга чаңгыс чылдың баянистер курузун дооскан. Бүгү назынында бодунуң уран-талантызы-биле чонунга, чуртунга бараан болуп, культурага ажылдап чораан”.
Номнуң авторунга мактал сөстерниң чылыг сактыышкыннары уламчылап, ооң чогааткан ырыларын алдар-аттыг артистер-даа, чыылган чону-даа ырлажып, байырлалдың амданныг, байлак аъш-чемниг столундан аяк шайны чооглап, аразында хүндүткелдиң, найыралдың база билчилгениң бедик көдүрлүүшкүнү байырлалды улам каастаан.
Раиса ОНДАР, РФ-тиң улус өөредилгезиниң тергиини, ТР-ниң алдарлыг болгаш улустуң башкызы, РФ-тиң Журналистер болгаш Тываның чогаалчылар эвилелдериниң кежигүнү.
Чурукта: Анатолий Монгуштуң өг-бүлези, ажы-төлү.
Чуруктарны өг-бүле архивинден алган.
"Шын" №15 2025 чылдың апрель 24
