Бо чылдың январьдан сентябрьга чедир Тыва Республикада 22 муң ажыг хамааты болгаш бизнес төлээлери «Үре-түңнелдиг болгаш чижилгелиг экономика» национал төлевилелдиң «Биче болгаш ортумак сайгарлыкчы чорук база хууда сайгарлыкчы эгелээшкиннерин деткиири» регионалдыг төлевилелде көрдүнген күрүне деткимчезиниң хемчеглерин ажыглаан.
Республиканың Экономиктиг сайзырал болгаш үлетпүр яамызының дыңнатканы-биле алырга, регионда сайгарлыкчыларның аразында өөредилге болгаш консультация ачы-дузазы чугула негеттинип турар. Чыл эгезинден бээр сайгарлыкчы чорук өөредилге программаларын 1818 кижи дооскан, боттарын ажыл-биле хандыртынган 394 кижи профессионал деткимчени алган.
Саң-хөө деткимче адырында идепкей улгатканы демдеглеттинген. Бот ажыл-агыйлыг ийи кижи ниитизи-биле 680 муң рубль ниити түңге эвээш чээлилерни алган, чаа эгелеп чоруур 49 сайгарлыкчы микрочээлилерни ажыглап, төлевилелдерин боттандырган. Оон аңгыда күрүне дагдыныышкыны-биле 8,5 сая рубльди ап, 17 сая рубль немелде акшаландырыышкынны хаара туткан.
Күрүне деткимчезин алган сайгарлыкчыларның ажыл-чорудулгазын республиканың Экономиктиг сайзырал яамызының специалистери хайгаарап турар. Чижээ, чоокта чаа яамының комиссиязы социал сайгарлыкчылар реестринче кирген биче болгаш ортумак сайгарлыкчы субъектилеринден дөрт грант алыкчыларынга база 25 хар чедир назылыг аныяк сайгарлыкчыларга үнүүшкүннүг хыналдаларны чоруткан.
Сайгарлыкчы ажыл-чорудулганың херек кырында ажылын, тодаргайлаарга, күрүне деткимчези-биле садып алган дериг-херекселдериниң болгаш эт-севиниң барын болгаш ажылдап турарын, чаа ажылчын олуттарның тургустунганын хынаан. Дараазында субсидия алыкчыларын хынаан: Маны-Чүрек Монгуш («Кадыкшылга төвү (ЭКК) төлевилели»), Азиймаа Тежик («English School» хуу школада ОГЭ-ге белеткел кабинеди), Наталья Полева («Тываның дарганнаашкын өрегези»), Чаяна Донгак («Тренажер залы»). Күрүне акша-хөреңгизи чөптүг ажыглаттынып, регионнуң бизнезинге болгаш экономиказынга боттуг ажык-дузаны чедиргенин комиссия бадыткаан. Шупту сайгарлыкчылар бедик шынарлыг продукция болгаш ачы-дузаларның бүзүрелдиг хандырыкчылары кылдыр боттарын бадыткаан.
Экономиктиг сайзырал болгаш үлетпүр яамызы «Үре-түңнелдиг болгаш чижилгелиг экономика» национал төлевилел хемчеглериниң ачызында регионда бизнести хөгжүдеринге системалыг инфраструктураны хевирлеп, ачы-дузаның аңгы-аңгы хевирлерин — консультация болгаш өөредилгеден эгелээш, саң-хөө аргаларынга чедир хаара тутканын демдеглээн. Сайгарлыкчы чоруктуң ажык-чарлыг болгаш көскү хевирлерин шилип ап турар хамаатыларның саны көвүдеп турары Тыва Республикада ажыл-агыйжы хүрээлелин быжыглаарынга болгаш турум экономиктиг өзүлдеге идигни берип турар.
А. МОНГУШ.
Чурукту ТР-ниң Чазааның парлалга албанындан алган.
“Шын” №44 2025 чылдың ноябрь 13