Федерация Чөвүлелиниң сургакчылап келген командазы бир дугаар хүнде чоокта чаа тургустунган Ада-чурт камгалакчыларының күрүне фондузунуң Тывада салбырынга, “Серебрянка” санаторийинге, Перинаталдыг төпке, Каа-Хем суурда спортчу-культура төвүнге чедип, ук албан черлериниң айтырыгларын чугаалашкан.
“Серебрянкада” ТШО-га балыглаткаш, эмнээшкин эртип турар дайынчы оолдар-биле ужуражып, оларны дүвүредип турар айтырыгларын дыңнап көрген. Балыгланган соонда, эмчи комиссиязын эртип алырынга бергедээшкиннерге таваржып, камгаладылга компаниязындан төлевирлер албайн турарының дугайында оолдар сенаторлар командазының баштыңы Елена Бибиковага дыңнаткан. Шериг эмчи комиссиязының Кызыл хоорайда чогун барымдаалааш, ону албан-биле Красноярск хоорайже барып эртер. Аңаа өске регионнарның болгаш хоорайлардан шериг албанныгларының база эмчи комиссиязы эртип турары-биле, оочур узамдыгып, эмчилеп алырынга бергедээшкиннер тургустунуп турар.
Тываның сенатору Дина Оюн республиканың эмнелгелериниң баазазын болгаш шериг кезээнде санитарлыг кезээн долузу-биле өөренип, четпейн турар дериг-херексел болгаш кадрларны четчелеп, Кызылга шериг албанныгларга эмчи комиссиязын эртип алырынга таарымчалыг байдалдарны тургузарын өөренип көөрүн дыңнаткан.
Ол ышкаш Перинаталдыг төптүң айтырыгларын база сенаторлар дыңнап көрген. Төптүң удуртукчузу Долаана Кууларның медеглээни-биле, регионда иштиг херээжен кижилерниң болгаш чаштарның көвүдеп турары-биле төптүң шөлү санитарлыг дүрүмнерге дүүшпейн турар. Бир иштиг иеге 4 дөрбелчин метр көрдүнген болза, херек кырында 1 дөрбелчин метр девискээрде 4 иштиг ие чыдар. Иштиг иелер болгаш чаа төрүттүнген чаштар перинаталдыг төпте сыңышпайн турар. Перинаталдыг төптүң удуртулгазы РФ-тиң Кадык камгалалының яамызынче эмчи-технологтуг даалгалар дугайында чогуур документ-саавырны дужаап чоруткан түңнелинде, акшаландырыышкын алыр регионнар аразынче кирбейн барган. Ооң чылдагааны – перинаталдыг төп деп ады долу бар болганында, а херек кырында божуур иелерге болгаш чаштарга хостуг олуттар чедишпейн турар.
Ажылының ийи дугаар хүнүнде туттунуп турар “Чедер” кадыкшылга төвүнге чедип, Чазак Бажыңынга регионнуң удуртукчузу Владислав Ховалыг-биле ужуражылганы болгаш Чазактың хуралдаар залынга Тыва Республиканың социал болгаш экономика адырларының сайзыралының чугула айтырыгларының дугайында регионнуң сайыттары болгаш федералдыг күрүне албан-черлериниң төлээлериниң онлайн киржилгези-биле республиканың социал албан черлериниң айтырыгларын шиитпирлээриниң аргаларын сайгарып көрген.
Хуралдың түңнелинде Федерация Чөвүлелиниң комитединиң социал политика талазы-биле даргазының оралакчызы Елена Бибикова журналистерниң айтырыгларынга харыыны берген. Ол, бир дугаарында, ТР-ниң Чазааның командазының ажылын үнелээн.
— Республиканың чурттакчыларының амыдыралын эки талазынче өскертир күзелдиг, чүткүлдүг ажылдакчылар бар-дыр. Херек кырында кыдыындан эскерип көөр болза, Чазактың командазы, күүсекчи органнарның ажылдакчылары көскү ажылды чорудуп турар. Перинаталдыг төпке чаа-ла божаан иениң коридорда чыдарын көрдүвүс, ооң маадырлыын магададывыс. Амгы төптү делгемчидип, азы чаа тудуг тудары черле херек. Өг-бүлелерге болгаш уругларга социал дуза чедирер төпте берге байдалга таварышкан 6 айга чедир уругларның база сыңышпайн турарын көрдүвүс. Элээн хөй социал объектилерге капиталдыг септелге болгаш чаа тудуглар тудары чугула херек-тир. Бо-ла бүгү айтырыгларны регионнуң командазы шиитпирлээрин кызыдып турарын демдеглевес аргажок. Спортчу-культура төвүн болгаш туризм талазы-биле объектилерни база эргидивис. Тыва – каас-чурумалдыг ораннарның бирээзи. Россияның туристеринге Тываны көөр аас-кежиктиг байдалдарны тургузары база ук адырны сайзырадыры чугула.
Кандыг-даа айтырыгны шиитпирлээрде, бирээде, регионнуң боттарының идепкейлиг эгелээшкининден эгелээр. Регион боду айтырыгны көдүрүп, шиитпирлээрин кызыдар болза, федералдыг албан черлери болгаш яамылар холун сунуп, боттуг дуза чедириптеринге белен. Каа-Хем суурда спортчу-культура төвүнүң тудуун доозарынга чедишпейн турар акшаландырыышкынны Россияның Спорт яамызы вторникте чорудуп бээринге белен. Республиканың Спорт яамызының чогуур документилерин чорудуптарын манап турарлар. Федерация Чөвүлелиниң комитединиң социал политика комитединиң сенаторлары кандыг-даа эгелээшкинни деткииринге белен бис – деп, ол түңнээн.
/ Алиса ДОНГАК.
Буян ООРЖАКТЫҢ тырттырган чуруу.
"Шын" №42 2023 чылдың июнь 10
