2017 чылдан тура «Чурттакчы чонну эргижирээн бажыңнардан өскээр көжүрер» федералдыг программаның деткимчези-биле Кызыл хоорайның 165 аварийлиг хөй аал чурттаар бажыңнарындан 6371 чурттакчыны азы 2214 өг-бүлени өскээр көжүрген. Ол дээрге 2018 чылга чедир аварийлиг деп хүлээп көрген бажыңнарның чурттакчылары-дыр. Ук программаның үшкү чадазын боттандырары планда көрдүнген. Ам үшкү чадазынга 2017 чылдың январь 1-ден 2022 чылдың январь 1-ге чедир аварийлиг деп хүлээп көрген бажыңнар хамааржыр.
Ниитизи-биле 54 хөй аал чурттаар бажыңны ук программаның деткимчези-биле Кызыл хоорайга 38, Чадаанага 3, Ыраккы Каа-Хемге 1, Бай-Хаакка 1, Хову-Аксынга 11 хөй аал чурттаар бажыңны туткан. Эргижирээн хөй квартиралыг бажыңнарның орнунда Чеди-Хөл кожуунда болгаш Кызыл хоорайда микрорайоннар туттунуп турар. Чижээлээрге, Кызылда «Мөңгүн» микрорайону аңаа хамааржыр.
Ук программаның ниити акшаландырыышкыны 3859,2 сая рубль. Ооң 2656,9 азы төлевилелдиң 71 хуузун ук программаның фондузундан, а республика бюджединден 1202,3 сая рубль азы 31 хуузун киириштирген.
Октябрь 17-де ТР-ниң Баштыңы Владислав Ховалыг-биле дорт дамчыдылга үезинде чон эргижирээн бажыңнарга хамаарыштыр айтырыгны көдүрген. Регионнуң удуртукчузу ол айтырыгга хамаарыштыр тодаргай болгаш үндезинниг харыыны бээр даалганы ТР-ниң Тудуг яамызынга дааскан.
«2018 чылга чедир бо-ла программа бичии өске аттыг турган. Ол программалар доозулган. Амгы үеде ол-ла программаның 3 дугаар чадазының дугайында чугаалар чоруп турар. 2025–2027 чылдарда ук программаның 3-кү чадазын боттандырар бис. Эргижирээн аварийлиг бажыңнарны шуптузун эрткен чылын ук программаже киирген. 2017 чылдан 2022 чылдың төнчүзүнге чедир эргижирээн бажыңнар даңзызынче кирип, аварийлиг деп бадыткаттынган бажыңнарның чурттакчылары дараазында чаа бажыңнарны алыр. Ол дээрге 40 хөй аал чурттаар бажыңнар-дыр. Ам ол программаның адын «Чурттаарынга таарымчалыг девискээр» деп адай берген.
40 хөй аал чурттаар бажыңда 1275 кижи чурттап турар. Ол дээрге 2017 чылдың январь 1-ден 2022 чылдың январь 1-ге чедир аварийлиг деп хүлээп көрген бажыңнарның чурттакчылары-дыр. Ниитизи-биле 17, 402 муң дөрбелчин метр чурттаар оран-сава негеттинип турар. Чүгле Кызыл хоорайда эвес, а республиканың аңгы-аңгы кожууннары аңаа хамааржып турар. Ол дээрге Кызыл хоорайдан 322, Чадаанадан 42, Ыраккы Каа-Хемден 27, Бай-Хаактан 92, Хову-Аксындан 766, Хандагайтыдан 26 хамаатылар ук программаның ачызында чурттаар оран-саваны 2025 чылдан 2030 чылга чедир алыр.
Кызыл хоорайның Баян-Кольская кудумчузунуң 13А дугаарлыг бажыңынга хамаарыштыр чүнү чугаалап болурул дээрге, ол бажыңны чоокта чаа аварийлиг деп хүлээп көрген. Ынчангаш ук бажың бо удаада эргижирээн бажыңнар даңзызынче кирбээн. Дараазында чадада азы 2027 чылдың соонда боттаныр» – деп, ТР-ниң тудуг сайыдының оралакчызы Чиңгис Ховалыг тайылбырлаан.
А.ОНДАР.
Чуруктарны интернет четкизинден хоолгалаан.
«Шын» №82 2024 чылдың октябрь 26