Таңдының Межегейге хөөмейлээр Бүдүкпен деп кижи чурттап чораан. Алыс боду ядыы арат.
Таңдының Ары болгаш Өвүр талаларынга Бүдүкпенге чедир хөөмейлээр кижи турбаан чүве-дир.
Бүгү Таңды-Тываны чагырган Амбын ноян ону арт-сын ажылдыр кыйгырып эккелдиргеш, хөөмейледип чораан.
Бурунгаар Кыдат болгаш Моолдан улус дужаалдыглар келгенде, Таңды-Тываның бүгү кожууннарындан эрге тутканнарны кыйгыртып эккелгенде, оларга аян тутсун дээш, ыяап-ла Бүдүкпенни элчи каксып кыйгыртыр турган.
Бүдүкпенни эдерткен дүжүметтер Межегейден үнгеш, Чагытай хөл таварааш, Таңды сынын тавартыр Самагалдайже ажыптарлар. Чайын безин элик кежи чаргаш алгы тоннуг чоруур Бүдүкпен чавыт эзерлиг аъдынга бодунуң чазып алганы дошпулуурун туткаш, аъттаныптар. «Эзеңгилерин дыңзыдып» алгылаан, каас кыдат торгу тоннарлыг ийи дүжүмет Бүдүкпенниң мунган аъдының ийи талазындан чүген дээрбээнден тудуп четкилээш, челзиптерлер. Бүдүкпен боду ийи чеңнерин берзенипкеш, дүжүметтерден бажы бедик кылдыр олурупкаш, дошпулуурлавышаан, хөөмейлеп, сыгырткаш чоруп орар.
Хөөмейге таалаан аъттар безин хову черлерге челижин чаңгыс аайлаштыр челиптерлер. Бүдүкпенниң ийи талазында ооң аъдын четкен дүжүметтер болгаш оларның эдеринчилери, чалчалары ыыт-шимээни чиде бергилээн, узун чеңнериниң уштуктары-биле карактарын чоткулап каап, чоруп оргулаар турган. Черниң ырак узаа-даа, кадыг-берти-даа билдиртпейн баргылаар.
Бүдүкпенниң хөөмей-сыгыды арга-каскакка чаңгыланы бээрге, ону дыңнап, таалаан өөр-бөлүк аңнар безин орук хажыызында дыңнааш, тургулаптар.
Самагалдайже ажып кээп, Амбын ноянга бараалгап келирлер. Ноян бодунуң улузун келдирип алгаш, Бүдүкпенге:
– Хөөмейлеп олур, оол! – деп дужаап каар.
Бүдүкпен дыка-дыка хөөмейлей бергенде, ооң кежегези сорая бээр дижир.
Амбын ноянны хүнде үш катап ыглаткаш, ам Бүдүкпен сеткили ханар турган дээр.
Хөөмейлээр Бүдүкпенни дыңнаар дээш, Салчактың нояны ону Каа-Хемче каш-даа катап кыйгырткылап алгаш, барып тургулаан.
Бүдүкпен муңчулуп-муңгарай бергеш, хөөмейлей бергенде, ооң аъдының карааның чажы төктүп, ыды безин улуй кааптар турган.
"Шын" №44 2023 чылдың июнь 17
