Тываның эрге-чагырга органнары күрүне кызыгаарының камгалалынга эки турачы улусчу дружиналарның киржирин хоойлу-биле быжыглаан. Бо неделяда Чазак дружинниктериниң кол эргелерин болгаш хүлээлгелерин тодарадып, социал деткимче хемчеглери-биле деткиирин айыткан хоойлу төлевилелин Дээди Хуралдың сайгарылгазынче киирген.
18 хар чеде берген, бодунуң харыысалгалыын билир хамаатылар күрүне кызыгаарын камгалаар улусчу дружина кежигүннери бооп болурун хоойлу төлевилелинде доктааткан. Күрүне кызыгаарын камгалаар адырда азы эргелелдиң чурумунга удур корум-чурум үрээшкиннерлиг, шииттирген хуусаазы эртпээн азы ам-даа хевээр улусту албазы – кол негелде.
Улусчу дружина кежигүннери кызыгаар албанының ажылдакчылары-биле кижилерниң болгаш автотранспорттуң күрүне кызыгаары кежир эртип турарын контрольдаар, эрттирилге пунктуларында кызыгаар ажылын болгаш чурумун сагып турарын хайгаараар ужурлуг. Хоойлу сагывайн кызыгаар кешкен кижилерни дилээринге, күрүне кызыгаарын кежир мал одарладырын болдурбас ажылдарга киржир.
Бо хоойлу күрүне кызыгаарының камгалалында киржип турар улусчу дружиналар кежигүннеринге материалдыг деткимчени көргүзүп, оларны камгаладырын айыткан. Ол хемчеглерни регионалдыг болгаш муниципалдыг бюджеттер акша-хөреңгизи-биле хандырар. Дружинниктерни немей шаңнап-мактаары-биле конкурстарны организастаар. Улусчу дружина кежигүннерин күрүне кызыгаарының камгалалынга онза ачы-хавыяазы база маадырлыг болгаш эрес-дидим чоруун көргүскени дээш Россия Федерациязының база Тываның күрүне шаңналдары-биле шаңнаар кылдыр киирер.
Тыва Россия биле Моолдуң күрүне кызыгаарында 1313 км черде чыдарын сагындыраал. Кызыгаар таварты мал-маганны чөпшээрел чокка эрттирип турар чидиг айтырыг-биле кызыгаар албанынга чоннуң дузазы эргежок херек апарган. Россияның кызыгаар девискээрлериниң аразында Тыва кызыгаар чурумунуң ындыг хажыдыышкыннарның саны-биле мурнуку черде.
Ынчангаш республиканың Баштыңы Владислав Ховалыг күрүне кызыгаарын кадарарынга болгаш камгалаарынга киржип турган улусчу дружиналарны катап тургузар дээн кызыгаар чоогунда кожууннарның чурттакчыларының бот-идепкейин 2022 чылда деткээн. Ооң шиитпири-биле, улусчу дружиналарны хевирлээр сорулгалыг регионалдыг штабты тургускан. Бөгүн кызыгаар зоназында кирген беш кожуун девискээринде 15 суурда кызыгаар дружиналары ажылдап турар.
А. МОНГУШ.
“Шын” №97 2024 чылдың декабрь 18