2014 чылдың март 18-те Россияның составынче Крым биле Севастопольдуң киргенин бадыткаан документиге Россияның Президентизи Владимир Путин болгаш Крымның Чазак даргазы Сергей Аксенов, парламентизиниң спикери Владимир Константинов, Севастополь хоорайның баштыңы Алексей Чалый ат салган. Бүгү Россияга ол төөгүде балалбас исти арттырган хүннү диңмиттиг байырлап эрттирери чаңчыл болу берген.
Бөгүн, март 18-те, Кызыл хоорайның төвүнде Арат шөлүнге «Крым чазы» деп байырлыг чыыш болуп эрткен. Аңаа ТР-ниң Баштыңы Владислав Ховалыг, ТР-ниң Дээди Хурал Даргазы Каң-оол Даваа, Россия Федерациязының сенатору Дина Оюн дээш өскелер-даа кээп киришкен.
«Бөгүн кажангызындан-даа артык демниг болур ужурлуг бис. Ынчан тиилелге бистии болур! Президентивис Владимир Путинниң чуртувус бүдүн-бүрүн болурун чедип алыр дээн үзел-бодалын чаңгыс демниг деткииринче силерни кыйгырып тур мен, чонум!» – деп, ТР-ниң Баштыңы В. Ховалыг чонну кыйгырып, байырлалды ажыткан.
ТР-ниң Дээди Хурал Даргазы Каң-оол Даваа:
– Бөгүн сески «Крым чазын» бедик хей-аъттыг, тура-соруктуг байырлап, Крым биле Севастопольдуң төрээн черинче эглип келгенин демдеглеп турарывыс бо. Чаңгыс дем-биле Президентивисти болгаш шериг албан-хүлээлгезин күүседип турар оолдарывысты деткип тур бис!»
«Бөгүн найысылал Кызылывыста улуг шимчээшкин болуп турары бо. Чүге дээрге Украинада болуп турар шериг операцияга бистиң деткимчевис херек. Бирээде, орустар биле украиннер дөргүл-төрел славян уктуг чон-дур. Шупту-ла украин чон багай эвес. Оларның аразында багай сеткилдиг националисчилерниң эгелээни үймээнни оожургадыр дээн операциязын деткип тур бис.
1982 чылда «Аян» ансамбли-биле кады Украинаның Ровно хоорайга концерт көргүзүп, аалдап чораан бис. Аңаа баарывыска, Кызыл биле Ровно хоорай алышкылар дижир, аажок чон чорду. Ынчан чорааш-ла, оларның аразында националистер бар деп эскерген мен. Кежээлерде ресторанга шайладыр турган. Бир кежээ шайлаан соонда мээң үе-чергем оолдар мени бир бажыңче чалаан. Хөөрежип чугаалашкан бис. Кады чораан эштерим барбаан. Мен чалалганы хүлээп алгаш, ол бажыңга барган мен. Аңаа баарывыска, бичии номчугаштар меңээ көргүзүп турар чүве. Бандеражылар дугайында бижээн ном болган. «Бо номну номчуп көрем, сеңээ база солун болур ужурлуг» деп турар чүве. Ынчан школачы бичии кижи бандеражылар дугайында ужу-кыдыын дыңнаан турган мен. Ол номчугаштарын-даа албайн, дезе берген мен. Шак ол үеде бичии националисчи элээдилер өскүлеп келгени ол-дур ийин. Чүү-даа чүвени бичиизинден тура эгелээр ышкажыгай. Бодап көрүңер даан, кара чажындан ону өөренип, номчуп кээрге, кежи биле сөөгүнде националист аажы-чаң сиңип калган улус-тур ийин. Шак ындыг улус бөдүүн амыр-тайбың чоннуң бажын төөредип турар-дыр» – деп, Дээди Хуралдың депутады Олег Сарыглар чугаалады.
Тываның В. Көк-оол аттыг Национал хөгжүм-шии театрының артистери болгаш өске-даа ыраажылар чыылган чонга аян-тудуп, оюн-көргүзүүн бараалгаткан.
Айдың ОНДАР.
Виталий ШАЙФУЛИННИҢ тырттырган чуруктары.