Суурувустуң аъш-чем садыынга кире бердим. Оочур эвээш, дөрт-беш кижи тур. Оларның сөөлүнге туруп алдым. Мээң соомдан кырган ирей кирип келди. «Та чүнү садып алыр дээн, хөөкүйнү» деп бодааш, мурнумче эрттириптим.
Элээн болганда ирейниң ээлчээ чедип келди. Садыгжы аныяк уруг ирейни:
— Че, кырган-ачай, чүнү алыр сен? — деп айтырды.
— Каям, уруум, бичии кургаг чүведен беривидем, өгде оглум бажы аарааш пат чыдыр ийин — деп, кырган харыылады.
— Ийе, харын, дүүн бичии кургаг чүве эккелдивис. Хавыңар бар ыйнаан але? Ол оглуңарны эмискиктээр кижи-дир аа? — дээрге, ирей ак хап сунду.
Садыгжы хапты алгаш, ынаар артынче эрткеш, бичии болганда долдур кургаг сүт эккелгеш, деңзилей берди.
Кырган-ачай ону көргеш:
— Ой, уруум! Ол чүңүл? — деп айтырды.
— Сүт-түр ийин — деп, садыгжы харыылады.
— Мени оглум: «Кургаг арага садып эккел» дээн болбас ийикпе, кызым — деп, ирей эде чугаалады.
— Бисте кургаг хамаан чок, өл-даа арага чок. Оглум дээриңерге, улуг урууңарның эмискиктээр оглу деп бодадым ышкажыл — дээш, садыгжы хүлүмзүрдү.
— Та, оглум-на ынча дээр кижи болду. «Сухой» дидир бе, «сахой» дидир бе? Тывалап ол чүү дээн чүвел дээримге, «кургаг» дээн чүве-дир ийин, ачай, садыгжыга чугаалаарыңга-ла билир» – дээр-ле кижи болду. Че, кызым, чок чүвени канчаптар ону. Өгде кылыр чүвем эңдерик, мен-даа чоруптайн. Кургаг чүве дилээш, кургаг сүтке чединдим. Кургаг айбы болган, эки-дир оо — дээш, ирей санашкаш, хавын алгаш үне берди.
«Оглум» дээн кижизи дүүн садыг даштынга менден: «Сухой» өртээ чедирип чадап тур мен, бежен көпеектен берип көр, баш аарааш, чарлыр чыгыы» деп, диленип турган күдер кара эр-ле болгай. Кырган-на адазын садыгже айбылап чыдар, чөгенчиин деп бодап чыдып кагдым.
Сергей ШААЛЫ.
Чурукту интернеттен хоолгалаан.
«Шын» №20 от 2025 чылдың май 29
