Кызылдыӊ Аныяктар өргээзинге ноябрь 15-те национал политиканыӊ бирги регионалдыг өөредилге шуулганы болган. Ук хемчегни республиканыӊ национал херектер талазы-биле агентилели организастаан.
Шуулган эрттирерин 2023 чылда саналдаан. Федералдыг агентилелдиӊ деткимчези-биле ону амыдыралга боттандырып турар. РФ-тиӊ күрүнениӊ национал политиказын чорударда, чүнү-даа мурнай кожууннарда болгаш кожа регионнарда коллегалары-биле харылзаа тудуп алыр. Чугула айтырыгларны сайгарып, кады ажылдаар дээрзин ТР-ниӊ национал херектер талазы-биле агентилелиниӊ директорунуӊ хүлээлгезин күүседип турар Арслан Калзан хемчегниӊ ажыдыышкынынга чугаалаан.
Тываныӊ Баштыӊы Владислав Ховалыгныӊ байыр чедириишкинниг чагаазын номчуп дамчыткан: «Бөгүн мында чүгле республиканыӊ эвес, а Хакасияныӊ төлээлери база чедип келген. Бир дугаар улуг хемчээлдиг шуулган эртип турарын демдеглээр апаар. Шуулганны бистиӊ регионувусту сайзырадырынче угландырган. Ооӊ кол сорулгазы – национал политиканыӊ, культураныӊ онзагай чүүлдерин, ТР-де чурттап турар даштыкы хамаатыларныӊ амыдырал аайы-биле көжүп кээп турарыныӊ чугула айтырыгларын сайгарып чугаалажыр. Россияныӊ чүдүлге сүзүк болгаш мөзү-шынар талазы-биле чаагай чаӊчылдарын, РФ-тиӊ Соӊгу чүкте, Сибирьде, Ыраккы Чөөн чүкте эвээш санныг биче буурай чоннарын сайзырадыр эчис сорулгаларны кадагалап арттырып алыры, оларны быжыглаары дээш, күрүнениӊ национал политиказыныӊ чорудуун чугаалажыр. Россияныӊ хөй национал чоннарыныӊ чаӊгыс эп-сеткилдиг, демниг болуру чугула. Чуртувустуӊ амыр-тайбыӊ болурунга, келир үеде чечектелип сайзыраарынга ол кол черни ээлеп турар. Аӊгы-аӊгы чоннар бот-боттарывыстыӊ аравыста чугаалашпышаан, демниг болур болзувусса, чаӊгыс эп-сеткиливисти быжыглап шыдаптар бис. Шуулган үре-түӊнелдиг ажылдаар дээрзинге бүзүрээр бис».
Дараазында улаштыр чугаалажыр кол-кол айтырыгларны пленарлыг хуралга дыӊнаткан.
Хакасияныӊ Национал болгаш девискээр политика яамызыныӊ төлээлери арга-дуржулга солчуп келгеннер. Юрий Чертыков – сайыттыӊ оралакчызы, а Михаил Барсуков – ук яамыда күрүнениӊ национал политиказын боттандырар килдизиниӊ даргазы.
«Хакасияныӊ девискээринде чурттап турар национал чоннар, шажын-чүдүлгелер төлээлериниӊ аразында кандыг-бир чөрүшкек байдалдар, бот-боттарынга адааннажыр чүүлдер чок. Национал чон бүрүзүнде улуг хөй-ниити организациязы бар. Бис чоннарныӊ ёзу-чаӊчылдарын деткип, ниити республикага болур хемчеглерже оларны хаара тударынга шак ол организацияларны дузалаштырып ап турар бис. Амгы үеде күрүне политиказы чон бүрүзүнге боттарыныӊ национал онзагайын бараалгадып көргүзер аргаларны берип турар. Ооӊ-биле чергелештир аӊгы-аӊгы национал чоннар, шажын-чүдүлгелер кады амыр-тайбыӊ демниг чоруур болзун дээш, бүгү чүүлдү кылып берип турар» — деп, Михаил Барсуков чугаалаан.
Шуулганныӊ план ёзугаар ажылы Орус культура төвүнге, Аныяктар өргээзинге уламчылаан.
ТМГ медээлеринден Р. ДЕМЧИК очулдурган.
“Шын” №89 2024 чылдың ноябрь 20
