Кызыл хоорайның кудумчуларында оруктарга автомобиль озал-ондактарының болу бээриниң чылдагааннарының бирээзи – оларның шынарының багайы болгаш кызыызы. Ынчангаш Кызылдың мэриязы хоорайда оруктарның шынарын экижидер, оларны транспорт шимчээшкининге эптиг болгаш айыыл чок болдурар талазы-биле ажылдарны сөөлгү чылдарда чорудуп келген.
Кызылдың мэриязының чагыы-биле республиканың найысылалында элээн каш кудумчуларда оруктарны алгыдып септээр ажылды 2025 чылда чорудуп турар. Кудумчуларның чамдыызында септелге ажылдарын ол кудумчуларның чурттакчыларының чагыглары-биле планнаан. Щетинкин-Кравченко кудумчуда оруктуң Интернациональная биле Комсомольская кудумчулар аразында кезииниң септелгезин ол кварталда бажыңнарның чурттакчыларының чагыы-биле кылып турар деп болур. Щетинкин-Кравченко кудумчуда оруктуң ийи дилиндээниң ортузунда ногаан оът-сигенниг, ыяштарлыг дилиндээнге чолаачылар машиналарын тургузар боорга, ону долгандыр кажаалаар, машина оруу биле чадаг кижи кылаштаар орук аразынга камгалал херимни тударын, кудумчулар белдиринге машиналар дүрген чоруурун өйлээр моондактарны кылып каарын идепкейлиг чурттакчылар массалыг информация чепсектерин дамчыштыр дилеп турганнар.
Щетинкин-Кравченко кудумчуда оруктуң септелгези эгелей бээрге, чурттакчылар көөрге, кудумчунуң ортузунда ногаан оът-сигенниг дилиндекти бир метр хире чедир чиңгеледип каапкан, автотранспорттуң аай-дедир шимчээшкининиң ийи дилиндээн дөрт кылып каан болган. Бо чүүл кварталдың чурттакчыларының сеткилинге шоолуг-ла таарышпаан. Бирээде, оът-сигенниг, ыяштарлыг дилиндекти чиңгеледип кааптарга, ногаанчыдылга баксыраан. Ийиде, автотранспорт оруун аай-дедир дөрт дилиндектиг кылып каарга, машиналар шимчээшкини көвүдээр, ындыг чүүл чадаг кижилерге айыылдыг бооп болур деп чугаалап турарлар.
Ынчалза-даа оларның чурттап турар кварталында орукту транспорт шимчээшкининден камгалалдыг кылдыр кылып каарынга ынанып, септелгени чорудуп эгелээнинге, эң ылаңгыя “Херел” спорт залының дужунда машиналар тургузар шөлдү кылыр дээнинге таарзынып турарлар.
Оларның бодалы-биле алырга, Щетинкин-Кравченко кудумчуда оруктуң Комсомольская биле Тыва эки турачылар кудумчулар аразында участогунуң оруун база алгыдыр септээр болза эки.
Щетинкин-Кравченко кудумчуда оруктуң Интернациональная биле Комсомольская кудумчулар аразында участогунуң эрги асфальт шывыын сө тыртып, үндүр сөөрткен, оруктуң таваанга сайлыг элезинни төп, тырый бастырып турар. Бо ажыл доостурга, асфальтылаар ажыл эгелээр. Ону дооскаш, орукка шимчээшкинни айыыл чок болдурары-биле ооң кыдыынга камгалал демир херимни болгаш орук демдектерин тургузар. Септелге ажылдарын “Восток” КХН-ниң ажылчыннары чорудуп турар.
Бо чылын Кызыл хоорайның девискээринде ниити узуну 5 километр ажыг орук участоктарын септээр, орукту дүне чырыдар сайгылгааннар шугумун шөйүп чорудар. Ол ажылдарның хөй кезии сентябрь айга чедир кылдынган.
Чурукта: Щетинкин-Кравченко кудумчуда орук септелгези.
Ш. МОҢГУШ.
Авторнуң тырттырган чуруу.
“Шын” №34 2025 чылдың сентябрь 4
