Тываның эрге-чагыргазы эзирик машина башкарып чоруур кижилерниң дугайында полицияга дыңнаткан хамаатыларны акша-хөреңги-биле шаңнаарын шиитпирлээн. Июль 9-та республиканың Баштыңы Владислав Ховалыг шаңналдың хемчээли – 2,5 муң рубль кылдыр доктааткан Чазак доктаалынга атты салган. Бо хүнден эгелеп ол шиитпир күш кирген.
Эзирик чолаачы дугайында телефон дамчыштыр азы боду кээп дыңнаткан 18 хардан өрү назылыг хамаатыларга шаңналды тыпсыр. Медээде транспортту эзирик башкарып чораанын айыткан фактылар, машинаның дугаары, марказы, өңү дээш ылгавыр демдектери, ол ышкаш кайда турарын база кайнаар углаанын дыңнаткан турар ужурлуг.
Орук полициязы медээниң шынныын бадыткаары – эң кол. Азы полиция ажылдакчызы туттурган транспорт аймааның чолаачызы эзирик чораанын херек кырында бадыткаар.
Руль артынга эзирик чорааш, бодунга база орук шимчээшкининиң өске-даа киржикчилеринге айыылды тургускан чолаачының дугайында Регионалдыг айыыл чок департаментизиниң 8(39422)9-73-74 телефонунче ажыл хүннеринде 8.30-ден 17.30 шакка чедир дыңнадыр. Ажыл шагы эвес үеде, дыштаныр азы байырлал хүннеринде Тываның Чазааның 8(39422)2-12-24 дугаарлыг телефонда дежурныйынче дыңнадыгны киирер.
Медээ дыңнадыкчызы шаңналды алырда, медээзи полицияга бүрүткеткенинден бээр 45 календарь хүннүң дургузунда, боду азы чагаа-биле акша-хөреңги шаңналын алырының дугайында тускай майыкка билдириишкинни Тываның Баштыңының Администрациязының регионалдыг айыыл чок чорук департаментизинче киирер. Бир эвес республиканың ИХЯ-зы ол хамаатыдан кирген дыңнадыг-биле эзирик чолаачыны илередип, кеземчени онааган деп бадыткаптар болза, билдириишкин киирген кижиге шаңнал төлевирин 10 хонуктуң дургузунда шилчидип бээр.
Эзирик чолаачылар дугайында полицияга дыңнадырынче чонну кыйгырган акциялар республикага ооң мурнунда база болуп турган. Ындыг-даа болза, олар Тывада акша-хөреңги талазы-биле деткимчени бо удаада бир дугаар алырлар. Республиканың эрге-чагыргазы идепкейжи хамаатыларны акша шаңналы-биле деткивишаан, эзирик чолаачыларга удур демиселди шыңгыырадыр деп шитпирлээн.
Полицияның дыңнатканы-биле алырга, бичии республикада оларның саны дыка хөй – хүннүң-не орук инспекторлары 5–6 эзирик чолаачыларны тудуп турар. Олар оруктарда коргунчуг айыыл-халаптарның хөй кезиинде буруулуг. Тывада эзирик чолаачыларның хайындан шупту орук озал-ондактарының үштүң бир кезиинден хөйү болуп, ылаңгыя аар уржуктарлыг озал-ондактардан он-он кижилер амы-тынындан чарлып, аар кемдээшкиннерни ап турар.
Амдыызында Россияның санныг регион эзирик машина мунукчуларның дугайында дыңнадыглар дээш төлевирлерни киирген. Массалыг информация чепсектериниң дыңнатканы болза, 2023 чылдың төнчүзүнде Россия Федерациязының чүгле беш субъектизи ындыг төлевирлер талазы-биле нормативтиг эрге-хоойлу актыларын хүлээп алган. Чижээ, чурум үрээшкиннерин дыңнатканы дээш Коми биле Вологда областарда – 3, Нижний Новгородта – 2, Ямал-Ненец автономнуг округта – 4 муң рубльди төлеп турар. Марий Элде серемчилелдиг хамаатыларга кинотеатрлар, театрлар болгаш зоопарктарже билеттерни берип турар. Өске 15 регионнуң эрге-чагыргазы хүндүлел бижиктер болгаш өөрүп четтириишкиннер-биле кызыгаарлаттынган.
А. МОНГУШ.
Чурукту интернет четкизинден алган.
"Шын" №52 2024 чылдың июль 13
