Республиканың прокуратура органнарының киржилгезиниң түңнелинде албан-организацияларда хоойлу-дүрүм хажыдыышкыннарын чайладып, хоойлү-дүрүмнүң негелделерин үрээн хамаатыларга кеземче херектерин онаап турар.
Күрүнеден социал хандырылга талазы-биле ооң эрге-ажыктарын Бии-Хем кожууннуң чагыргазы хажыдып турарының дугайында хомудал билдириишкинни тус черниң чурттакчызы кожууннуң прокуратуразынче киирген. Хамаатының билдириишкининде бижээн хомудалдарны прокуратураның ажылдакчылары хынап көрген түңнелинде, тус черниң чагыргазы инвалид ажы-төлдү азырап өстүрүп турар өг-бүлениң социал хандырылгазын күүсетпээни илереттинген. Бо өг-бүле чуртталга бажыңын алырының ээлчээнде 2022 чылдан бээр турар. Ынчалза-даа ол өг-бүлени чуртталга шөлү-биле хандырбаан болган. Инвалид уруглуг өг-бүлени кожууннуң чагыргазы чуртталга шөлү-биле социал керээ ёзугаар хандырар дугайында билдириишкинни Бии-Хемниң прокуратуразы судче киирген. Прокуратураның негелдезин суд чөптүг деп хүлээп көргеш, инвалид уруглуг өг-бүлени чуртталга шөлү-биле дарый хандырарын тус черниң чагыргазынга хүлээндирген. Судтуң шиитпирин кожууннуң чагыргазы күүседип, өг-бүлени социал чуртталга шөлү-биле дарый хандырган.
* * *
Республиканың прокуратура органнары кадык камгалал болгаш социал албан черлерин, ол ышкаш аптекаларны хынап, оларда эмнерниң бар азы чогунуң дугайында медээлерниң шын-мегезин тодараткан. Бо албан черлери эмнер шимчээшкиннериниң күрүнениң федералдыг мониторинг системазынче эмнерниң бар азы чогунуң дугайында медээлерни өй-шаанда киирбейн турганы илерээн. Ооң уржуунда кадык камгалалының болгаш социал албан черлеринде, ол ышкаш аптекаларда херек кырында чок эмнер күрүнениң федералдыг мониторинг системазынга бар кылдыр меге көргүстүнүп турган.
Прокуратура органнарының негелдези-биле эмнер шимчээшкиннериниң күрүнениң федералдыг мониторинг системазынга кадык камгалалының болгаш социал албан черлеринде, ол ышкаш аптекаларда бар кылдыр көстүп турган эмнерни ол системадан үндүр бижээн.
Эмнелгелер, аптекалар дээш эмнер ажыглалынга, оларны садып- саарарынга хамаарылгалыг албан черлериниң ажылдакчыларының эмнер шимчээшкиннериниң күрүнениң федералдыг мониторинг системазынга шын эвес медээлерни киирип турганы эмнерни өй-шаанда садып алырынга, курлавырлаарынга шаптыктыг болуп турган.
Ындыг чүүлдерни моон соңгаар болдурбас сорулга-биле үстүнде аттары үнген организацияларның удуртукчуларынга сагындырыгларны прокуратура органнары берген. 20 удуртукчуга административтиг харыысалганы онааган, оларны ниитизи-биле 90 муң рубль түңнүг акшага торгаан.
* * *
Бюджет акшазын улуг хемчээлдиг оорлап самчыгдааны дээш Сайгарлыкчы чорукту деткиир фондунуң директорунга ажылдап турган хамаатыны 4 чылга хосталгазын казып шииткен.
2016 чылдың май — 2018 чылдың ноябрь ай дургузунда үеде ол хамааты 1 сая рубль акшаны Сайгарлыкчы чорукту деткиир фондунуң бюджединден бодунуң акша-хөреңгизи кылдыр халаска шилчидип алган. Оон аңгыда, 2017 чылдың август айда 700 муң рубльди бодунуң акшазы кылдыр «хуулдурган».
Бирги инстанцияның суду бо үүлгедиглерни чиик кем-херек деп үнелеп, оор кижини шенелдеге хосталгазын казып шииткен. Тыва Республиканың Дээди суду бирги инстанцияның судунуң шиитпирин хоойлуга дүүшпес деп санааш, хамаатыны чүгле самчыгдакчы чорукка буруудадып, албадалдыг ажылдарга шииткен.
Тыва Республиканың прокурору ТР-ниң Дээди судунуң ындыг шииткели-биле чөпшээрешпейн, Ниити юрисдикцияның сески кассация судунче хомудалды киирерге, ук херекти сайгаргаш, ону судка катап көөр кылдыр чоруткан.
2024 чылдың июль 26-да херекти Тыва Республиканың Дээди судунуң коллегиязы катап сайгарып көргеш, Сайгарлыкчы чорукту деткиир фондунуң директорунга ажылдап турган хамаатының хосталгазын 4 чылга казып шииткен. Самчыгдакчы дарга кеземче херээн ниити режимниң эдип-чазаар колониязынга эрттирер.
Самчыгдалдан когаралды шииттирген хамааты херек кырында эгидери Тыва Республиканың прокуратуразының шыңгыы хыналдазында.
ТР-ниң прокуратуразының медээлеринден.
“Шын” №63 2024 чылдың август 21
