Аъш-чем аймаан садып турар садыгларга болгаш рыноктарга чаа санитар-эпидемиологтуг негелделерни Росхайгаарал чери бадыткап каан. Ол негелделер 2021 чылдың январь 1-ден эгелеп күштүг болуп кирер болгаш 2027 чылдың январь 1-ге чедир алды чыл иштинде күштүг болуп турар.
Садыгларны, ооң мурнунда ышкаш, чуртталга бажыңнарының бирги каъттарынга кылып болур, ынчалза-даа бүгү санитарлыг нормаларны сагып тургаш, ону кылыр. Барааннарны садыгже киирип, дүжүрерин бажыңнарже ниити кирер эжиктер талазындан организастап болбас, чүгле дооразындан азы кудумчуда орук талазындан киирип болур. Садыг кылыр өрээлдерни септеп тургаш, токсиктиг чыт чок материалдарны ажыглаар херек, ындыг ол септелгеге ажыглаан материалдар чуурга чугдунгур, аштаттынгыр болгаш дүдүвес боор ужурлуг.
Садыгларга болгаш рыноктарга, бүдүрүлге черинден прилавкага чедир келген оруун көрүп болур документилери бар, чүгле ындыг барааннарны садарын болдурар. Ажыглаар хуусаазы эрте берген барааннарны садары хоруглуг.
Янзы-бүрү барааннарны кадагалап шыгжаарының болгаш садарының байдалдарын аңгы бижип каан боор. Чижээлээрге, кремниг кондитер барааннарын чүгле дуглаглыг савалыг кылдыр садар. Картошка болгаш дазылдардан ап турар чемнерни садыгларның болгаш рыноктарның складтарынга караңгы черге шыгжаар. Барааннарны соодарынга херек дошту чүгле ижер сугдан кылыр.
Санитарлыг дүрүмнер болгаш нормалар (СанДбН) ёзугаар чедир хагдынмаан, ыйлып калган "бомбаж болгаш микробиологтуг үрелиишкинниг шынарлары бар" консерваларны болгаш банкаларны садарын хоруп турар, ногаараарып калган картошканы, эргискеш катап доңуруп каан барааннарны, а ол ышкаш дүгүн чулбаан кушту, өдүрек болгаш кас чуургаларын, бажыңга кылган аъш-чем аймаан садарын хоруп турар. Чиг сүттү, чүгле садып алыкчыларга ону ыяап-ла хайындырып аарын медээлевишаан, садып болур. Чижээлээрге, рыноктарга хлебти, хлеб-булка кылыгларын болгаш кондитер барааннарын савазы азы шарыы чокка садып болбас. Аъш-чем рыноктарынга аъш-чем аймаан хар-чаъстан болгаш дорт дээп турар хүн херелдеринден камгалаары-биле ыяап-ла серилерни кылган турар херек.
Стационарлыг садыглар, документ-биле дүүштүр, изиг болгаш соок суг хандырылгалыг болгаш оларның ажыглап каапканын дашкаар чорудар системалар-биле дериттинген боор ужурлуг, оон аңгыда одалга, агаар арыглаар азы агаар-биле үрдүрер системалар-биле хандыртынган боор ужурлуг. Ол садыгларны чуур болгаш дезинфекция чорудар херекселдер-биле хүн-бүрүде аштап-чуурун чорудар ужурлуг. Өрээлдер иштинге ымыраа-сээк болгаш күскелер аймаа турбас ужурлуг, аңаа дезинфекция болгаш дератизация кылыр талазы-биле хемчеглерни чорудар ужурлуг.
Ольга ИГНАТОВА,
"Российская газета".