ОРАЙ КҮС
Сыннар сирти кырлаңнарны
Сыраан ышкаш, хыраа бызаан.
Ажык шөлге салгын эстеп,
Ажыңнадыр арным шоңган.
Соок-даа бол, шудургумдан
Чоруум улап чоруп ор мен.
Сарыг бүрү истерим хөөп,
Саарылдыр бадып-ла тур.
Сөөлгү бүрү сыптан үстүп,
Бөөлденип черже дүштү.
Ону көргеш, назынымның
Орай күзүн далаштырбаайн.
/ Бүрбү СЕРЕН.
ТЫВЫЗЫКСЫГ ЧҮВЕ ЧОК-ТУР
Өгбелерден дамчып келген
Өртээ турбас ыдыывысты –
Чонувустуң эртинезин
Бойдузувус чаяап берген.
Хөөмейивис, сыгыдывыс
Бөмбүрзекти дээскинип,
Сүлдевисти бедитпишаан,
Чүглүг куш дег ужугуп тур.
Хөй-ле чоннар делегейде
Хөөмейивис шинчилээннер.
Тыва эрниң сыгыды дег
Тывызыксыг чүве чок-тур.
/ Тараа ОССУР.
Тээли суур.
ДҮЖҮМДЕ
Кышкы дүне бир-ле катап
Чааскаан удуп чыдырымда,
"Кызыл-дустаан" мээң эжим
Чаным орта чедип келгеш,
Менче көрүп хүлүмзүрдү.
Медээжокка өөрүй бергеш,
Куспактаарым кайы чорда,
Хугбай чүве – бир-ле кадай
Чаражымны менден дораан
Чара тыртып алгаш барды.
"Эжимни салывыт" – деп,
Ээрешкеш чадап кагдым.
Ол-ла хевээр күжүр эжим
Октаан даш дег шимеш кынды.
Сырбаш кыннып
оттуп келдим –
Сыртыым кыры көк мөөн болду.
/ Раиса ХОВАЛЫГ.
Сүт-Хөл.
АЧАЗЫНЫҢ УРУУ
Аалывыс алды оглу
Ачыр-дачыр хүрежи бээр.
А мен кайын дөзер ийик мен,
Аразынга девип турдум.
Аргамчылап, сыдымнап,
Аалда оолдар аъттар тудар,
Ачазының орлан уруу
Акылардан тудаваан мен.
Ачам-биле чүген баглап,
Аргамчыны кады өрүп,
Ажыл-ишти деңге кылып,
Анаа черле орбас чордум.
/ Лидия СААЯ.
АВАМ СҮЗҮҮ
Амыдырал-чуртталгамның чаяакчызы
Авам өөнге ында-хаая чеде бээр мен:
Оожургал, эргеленниг, чыргалаңның
Ордузунда, өргээзинде келген дег мен.
Кежик-чолдуң далайынче шымнып киргеш,
Кезек када түрег-човаам уттуптар мен:
Эгиннерде аар чүъгүм сывырлып каар,
Эрес соруум дажыг хем дег хайныгып кээр.
Куш даң бажы шара-хере аткалакта,
Кулаам уунда дыңнап, билип чыдарымга,
Ием ынаар чалбыышталган оду-биле
Изиг-изиг хөөрежип олургулаар…
Амдыы чаа-ла хайындырган изиг шайын
Алдай-таңды сыннарынче авам өргүүр:
«Аал-оран тайбың турзун, курай-курай!
Ажы-төлүм менди чорзун, өршээ-өршээ!..»
Кара чажы кажарарып буурарган
Күжүр авам бөдүүн йөрээли дег,
Баарым чылдып, ишти-хөңнүм сергеди бээр
Күштүг, чүглүг шүлүк, ыр-даа дыңнаваан мен.
Авам сүзүү, бүзүрели бүрүн сиңген
Амданныг ол сарыг шайын ишкен болгаш,
Ала-чайгаар сеткил-хөңнүм чиигеш кынныр,
Аккыр, чырык чалгын-чакпам херген дег мен.
/ Буян ЁНДАН.
“Шын” №40 2025 чылдың октябрь 16