Эдуард МИЖИТ, Тываның улустуң чогаалчызы.
* * *
«Ай, хүн адаа – шак бо сарыг өртемчейде
Чаа солун чүве черле чок!” дээри шын.
Амыдырал – чүъктүг теве – үе-шагда
Чаңчыкканы оруу-биле бар-ла чыдар.
Адан теве чыскаалыпкан чиңни дургаар
Сарынналган кижи үнү ырлап чоруур.
Аян-хөөнү катаптанмас ол үн турда,
Чамбы-дипти чаартып чоруур чүве бар-дыр.
Мөгеннерде сактыышкынын чүктеп алгаш,
Мөңге шагдан мөңге шагже эртип чыда,
Чалгааранчыг кегженгилээн чуртталгада
Бөгүн чаа-ла төрүттүнгеш, өзүп ора,
Бөдүүн чүве бүрүзүнге элдепсинер
Чаштың караа – чаңгыс-ла чаа чүве ол боор.
* * *
Чалгыннарын шылаг чокка чайып-чайып,
Азарганчыг оду самнаан лаамче чүткүп,
Чалбыыш оттан чалданмайн-даа, хензиг үзүт
Адар даңны атсы ужуп тура хонду.
Шара-хере даң бажы чаа чырып орда,
Амдыы үзүт өртең чыдыр, ынчалза-даа
Чадаарда ооң хөлегези ханаларда
Ам-даа ужуп, дүжүп бербейн, самнап артты.
Азарганчыг назынында амы-тынны
Артынга каап, чырыкче-ле чүткүп чораан
Ховаганны, сени көргеш, хөлзеп ор мен...
А мен, бодум, арыг чырык күзелдерим
Ай, чыл өттүр кыйгы салып, кыварга-даа,
Хоруй берген орза орар – кончуумну-даа.
* * *
Чырык хүнче чылчырыктап көрген төл дег,
Частып келген чечек чыдын чыттап каапкаш,
Чымыш ижин черле салбас ары келгеш,
Чаагай чулуун амданнанып ижип алды.
Чылыг чайның санныг хүнү саат чокка
Чаржып эртти, амдыы чечек күскү хатка
Шыырныгып, сириңейнип туруп-туруп,
Чай кадында оңуп, кадып, хадый берди.
Кезээ шагда келген дээним чалыы үем
Хензиг чайның чечээ ышкаш частып келгеш,
Чырык хүннү шал-бул көргеш, оңуп калды.
Чүгле харын, ары ышкаш, чулуун амзаан
Чүрээм ону сагыжымның уязында,
Шыгжап алган чигири дег, камнап чору.
“Шын” №48 2024 чылдың июнь 29