Россия Федерациязының субъектилеринде “Самбону школаларже” деп бүгү Россия чергелиг төлевилел чедиишкинниг ажылдап эгелээн. Ооң кол сорулгазы – самбо хүрештиң аргаларын школачыларга өөретпишаан, аныяк-өскенниң төрээн чуртунга ынак, күш-культура, спортка хандыкшылдыг чоруун чедип алыры болур.
Россияга “Самбону школаларже” деп төлевилелди 2010 чылда боттандырып эгелээн. Маңаа Японияның көскү үлегер-чижээн ажыглаан дээрзин Россия Федерациязының Самбо федерациязының удуртулгазы дыңнадып турар. Хүн Үнер чүктүң чурттакчылары чаштар школага 8 чыл дургузунда дзюдону өөренир. Ол үе дургузунда күш-дамыр сайзыралы быжыга берген, төрээн чуртунга ынак спортчулар өзүп келирин амыдырал бадыткап турар.
Ынчангаш Россияның, Европаның болгаш делегейниң чемпионнары – сураглыг мөгелер болгаш тренер башкылар Россия Федерациязынга мындыг хевирлиг өөредилге-кижизидилге ажылынга самбо хүреш кончуг тааржыр деп шиитпирни үндүрген. Бо хүннерге чедир бүгү Россияда 60 ажыг, 70 хире школалар ажыттынган. Амгы үеде Тыва Республика база ук төлевилелге каттыжып, тыва эки турачы танкист Хомушку Чүргүй-оол аттыг Кызылдың № 16 лицейинде самбо школазын ажыткан. Бичии самбист мөгелерниң школазы ТР-ниң Өөредилге болгаш Күш-культура яамыларының аразында керээ, дугуржулганың ачызында ажыттынган.
Самбо школазының байырлыг ажыдыышкынынга Тыва Республиканың Чазак Даргазының оралакчызы Александр Щур, Тыва Республиканың Самбо федерациязының даргазы Темир Бадан-оол киржип, байыр чедирип, сөс алганнар. Самбога элээдилер аразынга делегейниң бирги чери дээш маргылдааның чемпиону Ачыты Домбуу, аныяктар аразынга делегей чемпиону Саян Ондар, оон аңгыда, улуг эр спортчулар аразынга делегей чемпиону Саян Хертек дээн ышкаш сураглыг спортчулар бо залдан үнеринге идегээр апаар дээрзин база олар демдеглээннер.
Тывага самбо школазын республиканың Күш-культура болгаш спорт яамызы Эрзин кожууннуң Нарын ниити билиг школазынга, бир болза, Улуг-Хем кожууннуң Ийи-Тал суурда агролицейге ажыдарын саналдап турган. Түңнелинде, Кызылдың Спутник микрорайонунда, дугаары 16 лицейни Россияның Самбо федерациязы шилип алганын Тывада билдингир тренерлерниң бирээзи Вячеслав Монгуш тайылбырлады.
Самбо школазының байырлыг ажыдыышкынынга №16 лицейниң “Аныяк гвардейжилери”, Росгвардияның кадет клазы, тыва хүреш школазының төлээлери, алдарлыг спортчулар – Россияның хүлер медалының эдилекчизи Ренат Ондар, делегей чергелиг спорт мастери Санаа Меңги, спорт мастеринге кандидаттар Даш-Шиви Херел, Евгений Мундукай олар самбо хүрешке оюн-көргүзүүн бараалгаткан.
Дараазында мындыг хевирлиг бүрүнү-биле дериттинген самбо школазын делегей чемпиону Саян Хертектиң төрээн чери Бай-Тайга кожуунга ажыдарын Самбо федерациязының удуртулгазы дыңнаткан.
Мерген Ондар. #Шын