Понедельникте эртер чаңчылчаан аппарат хуралын Чазак даргазының бирги оралакчызы Александр Брокерт башкарып эрттирген.
Бирги оралакчы Александр Брокерт: – Шолбан Валерьевичиниң аарый бергени хомуданчыг-дыр. Онза айыылдыг бөлүкке хамааржырын ол билир турган, чүге дизе ажыл-албанының аайы-биле хүннүң чыгыы кижилер-биле ужуражып турган болгай. Изоляцияга, «хоргадалга» олуруп болур турган. Мындыг дүшкүүрлүг үелер дүшкенде, бистиң Баштыңывыс ынчап шыдавас-даа. Деңзигүүрлүг шиитпирлерни дүрген хүлээп алырда кезээде болуушкуннарның төвүнде болуп, ол-ла черинге байдалды билип алыры эң кол. Ол шиитпирлерден дыка хөй чүве хамааржыр, коронавирус-биле чедиишкинниг демисежирде база.
Чазак социал дистанцияны болгаш бот-хоргадал чурумун сагып, чурум езугаар ажылдап турар. Колдуунда видеохарылзаа-биле ажылдап турар бис, аргажок херек апарза, ужуражыр. Шолбан Валерьевич эмнелгеде-даа чыдар болза, бистиң-биле доктаамал харылзаада. Байдалым ажырбас деп тур. Тура-соруктуг болгаш спортчу кижи болганда, халдавырны чииги-биле эрте бээринге бүзүрээр мен.
Тывада коронавирус-биле байдалды үш көргүзүгден – оруннар фондузу, халдавырның тараан коэффициентизи база тест кылганының деңнелинден алгаш көөрге, федералдыг чазактың тургускан нормаларынга дүгжүп турар. Аарыг улус бисте көвей деп чугаалап турар улус чүгле эмнелгеде чыдар кижилер саны деп бодап турар. Ол саннарда республикаже кирип турда коронавируска шинчиткен база бот-хоргадалче чоруткан кижилер база кирип турар.
Тываның Баштыңының даалгазы-биле, Тываже кирер үш черге кээп турар кижи бүрүзүнден тест ап турганын сактып тур боор силер. Ол хемчеглерниң ачызында вахта-биле ажылдап турар кижилерниң күш-ажылын ажыглап турар “Тардан голд” компанияның ажылчыннарының ортузунга халдавырның өөскүүрүн болдурбадывыс. Халдавырның бүдүрүлгеде өөскээнинден аңгыда, өске регионнарда шуут чок деп санадыр өг-бүледе тараанын илередир ажылдарны база чорудуп турар бис. Короналыг кижилер илереттинген өг-бүле кежигүннерин шуптузун шинчилелде алган. Шупту аараан кижилерниң 70 хуузу өг-бүледен халдавырны алганы билдинген. А федералдыг статистикада өг-бүледен үнген дөстү санавайн турар.
Бистиң ажылывыс шак ынчаар вирустуң нептередикчизин илередиринче угланган. Ындыг кижилерни халдавырлыг аарыглар эмнелгезинде чыттырып турар бис. Коронавирус аарыг кижилерни хүлээп алырынга белен оруннарны үш катап көвүдеткен. Орун фондузун көвүдедир тускай программа ажылдап турар. Эмчилерге хууда камгалал дериглеринге, чеже тестиге хереглелдиң неделя санында санаашкынын кылып турар. Республика коронавирус-биле демисежириниң бүгү Россияда база делегейде арга-дуржулгаларын ажыглап, бурунгаарлап олурар.
Россияның өске черлеринге көөрде, эпидемияның эгелээнинден 4 неделя озалдап турар бис. Москвага аарыг кончуг нептерээн турда, биске байдал эки турган. Ынчап кээрге, чуртта киирген чурумну суларадып эгелээни биске 4 неделя озалдап кирер. Амдыызында бот-хоргадал чуруму бисте хевээр. Ийиде – маска чурумун шыңгыыраттывыс. Садыг-наймаага база өске-даа хөй-ниити черлеринге санитарлыг чурумнар шыңгыыраан.
Ооң-биле чергелештир анаа ажылдарывыс база уламчылап турар. Тарылга ажылдары адакталган. 2024 чылга чедир Тываның социал-экономиктиг хөгжүлдезиниң бот-тускайлаң программазы езугаар төлевилелдерни акшаландырар талазы-биле дугуржулгага июньнуң баштайгы хонуктарында ат салырынга белеткенип тур бис. Бо чылда көрдүнген 1 миллиард рубль кирип келген, ажыл эгелээн.
#Шын