Улуг Кыдат хана — кажан-бир шагда кижиниң холу-биле туттунган эң-не улуг архитектурлуг тураскаал. Ооң узуну ниитизи-биле 9 муң км (ооң-биле катай чамдык шинчилекчилер Улуг Кыдат хананың шын узуну 21 муң км ажып турар деп бадыткап турар). Хананың калбаа 5-тен 8 метр чедип турар, бедии – он хире метр.
Ооң тудуунче дыка хөй кижини хаара туткан: бөдүүн ажылчыннарны, кем-херек үүлгедикчилерин, солдаттарны. Солдаттар ажылчыннарны көшкүн чоннарның халдаашкыннарындан камгалап, ол ышкаш ажылчыннары тудугдан деспезин дээш хайгаарап турган.
Улуг Кыдат хананы тудуп турар үеде аарыг-аржыктан, озал-ондактан база өске-даа чылдагааннардан сая-сая кижилер өлген. Оларны Кыдат ханага ажаап турган болгаш, ону Делегейде эң-не узун чевег азы Карак чаштарының ханазы деп адаар турган.
Диис азырап турар эр кижилерниң чуртталгазын аас-кежиктиг деп санаар.
Угаан-биле ажыл база калорийлер чидирер.
Финляндияда кадайларын чүктеп дажыыр маргылдаа бар.
Кижи бир чылда ортумаа-биле 1460 ажыг дүш дүжээр.
Иран хамаатылары күрүнениң таарыштырган рыногун таварыштыр бүүректерин хоойлу езугаар садып болур делегейде чаңгыс-ла чурт.
“Шын” № 86 2023 чылдың ноябрь 11