Шрифт
А А А
Фон
Ц Ц Ц Ц Ц
Изображения
Озвучка выделенного текста
Настройки
Обычная версия
Междубуквенный интервал
Одинарный Полуторный Двойной
Гарнитура
Без засечек С засечками
Встроенные элементы
(видео, карты и т.д.)
Вернуть настройки по умолчанию
Настройки Обычная версия
Шрифт
А А А
Фон
Ц Ц Ц Ц Ц
Изображения
Междубуквенный интервал
Одинарный Полуторный Двойной
Гарнитура
Без засечек С засечками
Встроенные элементы (видео, карты и т.д.)
Вернуть настройки по умолчанию

Уругларга эвес, а ада-иеге кижизидилге херек

21 января 2025
11

Шии соонда бодал

Чаа чылдың бир дыштаныр хүнүнде Тываның В. Көк-оол аттыг Национал хөгжүм-шии театрынга Көжелдей Моңгуштуң «Үш чүүл эртемниг оол» деп шиижиткен тоолун улуг сонуургал-биле көрдүвүс. Улаштыр «Ак адыгның аалчылары» деп оюн-көргүзүгге ажы-төлүвүс киришти.

Тыва Республиканың уран чүүлүнүң алдарлыг ажылдакчызы, режиссер Альберт Хомушку «Үш чүүл эртемниг оол» деп тыва тоолду шии кылдыр тургускан. Шииниң чурулга каасталгазын Маңнай Хомушку белеткээн, а танцы-самын Тыва Республиканың улустуң артизи Аян Мандан-Хорлуу тургускан.

Көрүкчүлер залын бичии уруглар болгаш оларның ада-иелери долдур олургулапкан. Шиини тургусканы чараш болгаш сонуурганчыг болганындан уругларның бүгү кичээнгейи чүгле сценаже угланган. Көрүкчүлер залы шыпшың. Уругларның сонуургалы ол хире күштүг болган. Чамдык тывалаары багай уругларга безин, шииниң утказы шимчээшкиннерден-не билдингир, кайгамчык өөредиглиг, чараш көргүзүг болду. Амгы үениң чаа техниказын ажыглап, бүгү сеткилинден ойнаан артистерге өөрүп четтиргенивисти илередиксээр-дир бис.

Уруглар сады барып турар чаштар шиини көрүп олургаш-ла, салаа базып, санап өөренип алырын күзей бергени – чедиишкинниг салдынган шииниң бадыткалы. Оюн-көргүзүг таварыштыр чаштарга эртем-билигниң кайы хире херегин, ажыктыын суртаалдап турар тулган чараш оюн-тоглааны байырлал таварыштыр көргүскени кончуг эки болду.

Шии соонда чаштар театрның фойезинде чиңгир ногаан чараш өңнүг шивижигештиң чанынга барып, Соок-Ирей болгаш Харжыгашты манап, аң-мең болгаш амгы үениң мультфильмнериниң маадырларының чараш оюнун көрүп, шиви долгандыр кады ырлажып, самнаан. Соок-Ирей биле Харжыгаш кады уруг бүрүзүнүң шүлүүн кичээнгейлиг дыңнааш, чигирзиг белектерни сөңнээни база чаштарга хуулгаазын чүүл болганы чугаажок.

Өөредиглиг шиини болгаш чараш оюн-тоглааны чаштарга В.Көк-оол аттыг Национал хөгжүм-шии театрының артистери бараалгаткан. Ынчалза-даа чаңгыс-ла таарымча чок чүүл болза, смартфоннар, айфоннар туткан ада-иелер уругларның хостуг ойнап-хөглээринге шаптыктыг болганын эскердим. Ажы-төлдү сеткилинден хөглеп өөренип алзын деп бодаар болза, ада-иелер шаптык катпайн, кыдыынга манап алыр болза эки. Ада-иези көрүп турда, ылаңгыя видеога тырттырып эгелээрге, уругларның хостуг хөглеп шыдавайн турары илдең болду. Ол эпчок чүүлдү театрның артистери чаңгыс эвес удаа ада-иелерге чугаалап, дилеп-даа турду. Бо бүгүнү хайгаарап көргеш, ажы-төлге эвес, а ада-иелерге кижизидилге херек-тир деп түңнел үндүрдүм.

Айдың ОНДАР.

«Шын» №1 2025 чылдың январь 16