Англи дыл кичээлинде үлегер домактар болгаш чечен сѳстерни деңнеп ѳѳредирге, уругларның ниити билииниң сайзыралынга дээштиг болур.
Чоннуң аас чогаалы ук чоннарның ёзу-чаңчылының болгаш культуразының кѳрүнчүү болурундан аңгыда, кандыг-бир чоннуң дылын дүрген шиңгээдип алырынга улуг ужур-дузалыг болур.
Англи, тыва чоннарның үлегер домактарын деңнеп кѳрээлиңер. Кичээл үезинде ѳскээр чардыгып, чугааланы бээр ѳѳреникчилерге дараазында үлегер домакты чугаалап, сургап болур:
"Actions speak louder than words."(«Дела говорят лучше, чем слова»), «Easier said than done» («Легче сказать, чем сделать»), а тыва дылда «Аксың-биле аал кѳжүрбе, дылың-биле дыт ужурба», «Хѳѳрем чорук кѳвүк ышкаш».
Ажыл-ишчи, эрес-кежээ мөзү-бүдүш дугайында чугаалап тура, дараазында күш-ажыл дугайында үлегер домактарны ажыглап болур:
«A tree is khown by its fruit» («Дерево знают по его плодам»), "No pain, no gain." («Без труда не вытащишь и рыбку из пруда»), а тыва дылда «Эки кылган ажыл, элеп-читпес алдар», «Ажылдан дескен — түрегге дүжер, билигден дескен — чазыгга дүжер».
Оон аңгыда, найырал дугайында үлегер домактарны база аңгы-аңгы дылдарга деңнеп, тайылбырлаарга, чедимчелиг болур:
«A friend in need is a friend indeed» («Друг познается в беде»), «Short debts make long friends» («Чаще счет — крепче дружба»), «Old friends and old wine are best» («Вещь хороша, пока новая, а друг — когда старый»), тыва дылда «Эжишкилер найыралы эртине даг тургузар», «Эштиң эргизи эки, эттиң чаазы эки», «Эштигде — хөглүг, эптигде — күштүг».
Ниитизи-биле алырга, англи болгаш тыва дылда үлегер домактарның утказы чоок дээрзин уругларга өөредип-кижизидип болур.
Алдынай САЛЧАК, англи дыл башкызы.
“Шын” №6 2025 чылдың февраль 20