Тываның сагыш човангыр чурттакчылары Улусчу фронтунуң “Автопоезд” акциязында идепкейлиг киржип турарлар.
Апрель 3-те “СКАТ” КХН болгаш Каа-Хем кожууннуң чагыргазы “Автопоезд” акциязынга киржип, фронтуга ачы-дузазын чедиргеннер. “СКАТ” КХН УАЗ “Патриотту” белекке берген. Ук автомобильди орук чок кандыг-даа черге халдып шыдаптар кылдыр тускай кезектерни немей кылганын ол ниитилелдиң чиңгине директору Артур Данзырын дыңнаткан: “Тываның Баштыңы Владислав Ховалыгның даалгазы-биле бистиң организациявыс “СКАТ” ниитилел Улусчу фронтунуң “Автопоезд” деп акциязынга катчып, бистиң шериглеривиске кандыг-даа тулаага тура дүшпейн, халдып эрте бээр УАЗ “Патриот” автомобильди дамчыдып тур бис. Орук чок черге тура дүшпес болзун дээш, машинаның кузовун көдүрүп каан бис. Ол ышкаш терең суг кежеринге, тускай хоолайны салган”.
Каа-Хем кожууннуң сагыш човангыр чурттакчылары болгаш тус черниң чагыргазының демнежип чыгган акша-хөреңгизи-биле УАЗ “Буханка” автомобильди саткаш, каттышкан штабка чедирип берген. Ук машинаже үнген акша-хөреңгини неделя дургузунда чыгган дээрзин кожуун чагыргазының төлээзи Артур Иргит чугаалаан.
“Бис бо акцияга катчып, кожуунувустуң чурттакчы чонунуң мурнундан дамчыткан техника бистиң шериглеривиске тиилелгени чедип алырынга, шынап-ла, дузалаар дээрзинге бүзүреп турар бис. Моон-даа соңгаар кандыг дуза херегил, болдунары-биле ачы-дуза чедирилгезин уламчылаар бис” – деп, Артур Иргит демдеглээн.
Апрель 4-те удавас тускай шериг операциязынче чорудар дээш белеткеп, чыып турар автомобильдерге тускайлап кылган 4 техника немешкен. Ол хүн акцияга Тываның 4 кожуунунуң чурттакчылары болгаш 3 тудуг компаниязының каттыжыышкыны киржип чедип келген.
Тываның ырак кожууннарының бирээзиниң чурттакчылары фронтунуң нарын байдалдарынга албан-биле белеткээн УАЗ автомобильди саткаш, өргүл кылдыр сөңнээн дээрзин Тожу кожууннуң чагырга даргазы Буян Ондар чугаалаан: “Тожу кожууннуң чурттакчы чону техника садар акша-хөреңги чыылдазынга идепкейлиг киришкен. Автомобильдиң дугуйларын солаан, мурнуку прожекторларын күштелдирген, мост болгаш моторун эде чыгган. Ол ышкаш кырында люкту база кылган”.
48 шак дургузунда “Каменщик”, “Планета”, “Угулза” КХН-нер фронтуга дузалап, боттарының үлүүн киирер деп шиитпирни хүлээп алганнар. Дугуржулга соонда каттышкан штабка УАЗ “Патриотту” дораан эккелгеннер.
“Шериглеривиске чаңгыс эвес удаа дузаны кадып, деткип турар бис. Тускай шериг операциязында киржип турарларга шак мынчаар дузалаар арга бар болуп турары кайгамчык эки-дир. Техника чайынналбазын дээш, “Раптор” деп будук-биле будаанывыс ол. Ооң өңү дайынчы шимчээшкиннер чоруп турар черге кандыг-даа роль ойнавас болгай” – деп, “Каменщик” КХН-ниң директору Хачатур Буликян чугаалаан.
Өвүр кожууннуң чурттакчы чону база анаа олурбаан. Неделя дургузунда ак өңнүг УАЗ “Патриотту” садар акша-хөреңгини чыыпканнар. “Бо машинаның техниктиг талазы кончуг эки болуп турар. Ол ышкаш көңгүс чоокта чаа үндүрген, бампери база кончуг быжыг, дайылдажырынга белен” – деп, Өвүр кожууннуң чагырга даргазының хүлээлгезин күүседип турар Айдыс Куулар чугаалаан.
Ол ышкаш Чаа-Хөл кожуун база тускай шериг операциязынче УАЗ “Буханканы” чорудуп турар. Ук техника ооң мурнунда бичии уруглар аргыштырып турган болгаш, үр-даа халытпаан, чүгле 97 муң км эрткен. Кожууннуң чагырга даргазының чугаалап турары-биле алырга, автомобильди тускай шериг операциязынче чорудар мурнунда эде будаан.
“Бо УАЗ автомобильди бээр эккээр мурнунда бүгү-ле чугула херек чүүлдер-биле чүмнээн бис. Ол дээрге дугуйлар, домкрат, аптечка болгаш оон-даа өске машинаның техниктиг байдалынга херек дериг-херекселдер. Ооң мурнунда ук автомобиль сарыг өңнүг турган. Билдингир чылдагааннар-биле ногаан кылдыр эде будаанывыс ол. Бистиң берген техникавыс шериглерге ниити сорулгазын чедип алырынга дузалаар боор дээрзинге улуу-биле идегеп тур бис” – деп, Чаа-Хөл кожууннуң чагырга даргазы Радж Баз-оол чугаалаан.
Тываның Улусчу фронтузунуң күүсекчи комитединиң удуртукчузу Саима Далчин “Автопоезд” деп акция ам-даа уламчылап турарын демдеглээн. Республиканың чурттакчы чону хүннүң-не машина-техниканы дамчыдып берип, дузаны чедирип турар.
“Бо хүнде фронтуже чорудар автомобильдерни чедирер талазы-биле организастыг ажылдар чоруп турар. Апрель 3-те ниитизи-биле 25 техника турган болза, дараазында хүн оларның саны 30 четкен. Ам-даа немежири чугаажок. Машиналар тодаргай дайынчыга чедер ужурлуг. Кайда техника эргежок чугула хереглеттинип турар, ылаңгыя аңаа чедерин кызыдып, бүгү-ле хемчеглерни чорудуп турар бис” – деп, Саима Далчин чугаалаан.
Чыгдынган автомобильдерни апрель 10-га чедир тускай шериг операциязынче чорудар сорулга салдынган. Аңаа чедир бүгү техниканы ыяк белеткээш, Абаканче чорудар. Улаштыр ол чоок-кавыда демир-орук адырындан Ростовка чедер. Ооң соонда Луганскыга чедир мунуп чедиргеш, чагыг ёзугаар 55-ки, 74-кү бригадаларже болгаш өске-даа шериг кезектеринде шериглерге дамчыдып бээр.
/ Чыжыргана СААЯ.
Буян ООРЖАКТЫҢ тырттырган чуруктары.
"Шын" №25 2023 чылдың апрель 8
#Шынсолун #ТываныңБаштыңы #Тыва #ТываЧазак #Автопоезд #ТШО #Медээ
