Июнь 27-де бүгү чуртка «Россияда ажыл. Янзы-бүрү аргалар үези» деп Бүгү-российжи ажылчын олуттар ярмарказының федералдыг чадазы болуп эртер. Кызылда ярмарканың кол шөлү – «Сүбедей» спорт комплекизи. Ол ышкаш июнь 27-де Тываның кожуун бүрүзүнге ярмаркаларны ажылдадыр. Аңаа хамаарыштыр июнь 24-те Тываның Күш-ажыл болгаш социал политика яамызынга парлалга конференциязы эрткен.
Эң чугула чүүл – ажыл кордакчылары паспортун, резюмезин болгаш ажыл дептерин азы ооң хоолгазын ап алыр болза ярмарка үезинде-ле ажылче тургустунуп ап болур. Эки олуттарже өскелерни мурнаптар аргазы бар деп, Тываның күш-ажыл болгаш социал политика сайыды Эдуард Сандан демдеглээн.
40 ажыг организациялар ажылчыннар тып алыр сорулгалыг ярмаркага киржир күзелин илереткен. Олар 1200 хостуг ажылчын олуттар-биле кордакчыларны таныштырар. 8000 кижи бодунга тааржыр ажылды тып, ярмаркаже кээр деп баш удур санал киирген. Чүге дизе апрель 18-те Бүгү-российжи ярмарканың регионалдыг чадазында 7876 кижи ажылчын олуттар-биле танышкан. Түңнелинде ярмарка хүнүнде 563 хамааты ажылдаар саналды алган, дараазында неделя дургузунда 308 кижи ажылга тургустунган.
Регионда хөй кезии тудуг адырынга ажылчыннар херек. Оон аңгыда казып тывар бүдүрүлгелер аңгы-аңгы специалистерни хаара тудар сорулгалыг. Чижээ, Тываже чаа кирип турар “Эльбрус металл литий” Эрзинге ажылын чорудар. Компанияда ортумак шалың 100 муңдан өрү болур деп, ук корпорацияның төлээзи Эльвира Шмакова парлалга конференциязынга дыңнаткан. Кызымак болгаш тура-соруктуг кижилер корпорацияның дээди өөредилге черлеринге халас өөренип ап болур. Улаштыр оон-даа бедик дужаалдарже депшиир магадылал улуг.
Оон аңгыда “Россети Сибирь Тываэнерго” база конференцияга киришкен. Ук компанияда ажылчын олуттар бүгү Тывада бар. Аныяк болгаш арга-дуржулга чок ажылчыннарны база янзы-бүрү өөредилге черлеринге өөредир программа бар.
Оон аңгыда өске регионнардан ажыл берикчилери база ярмаркага киржир болган: Калуга болгаш Кемерово областары, Красноярск край.
Бүгү-российжи ажылчын олуттар ярмарказын бо үеде эрттирип турары уткалыг. Чүге дизе өөредилге черлерин доозуп турар аныяктарга ажыл тыварынга дуза. Тываның күүсекчи болгаш эрге-чагырга органнарынга специалистер чугула херек. Арга-дуржулга роль ойнавас, профессионалдыг оруун чаа эгелеп чоруур кижилерни база ажылче изиг күзелдии-биле киирип ап турар. Оон аңгыда хоойлу-дүрүм камгалаар органнарда болгаш хайгаарал органнарында база специалистер чедишпейн турар. Аныяктар түр үе дургузунда ажылдааш, үнүп чоруй баар деп, Тываның күш-ажыл болгаш социал политика сайыды Эдуард Сандан чугаалаан.
Хөй школалар чүгле Кызылда эвес, а суурларда база туттунуп турар болгаш башкылар херек. Ол ышкаш кадык камгалал адырында база эмчилер болгаш оон-даа өске ажылдакчылар чедишпес. Хөй кезии Россияның соңгу чүгүнде регионнарда шыырак акша-шалыңныг черлерде ажылдап турар. Ындыг-даа болза оларны Тывага деткиир программалар база ажылдап турар. Башкылар болгаш эмчилерден аңгыда, культура адырының ажылдакчыларынга база деткимчелер бар. Допчузу-биле июнь 27-де болур Бүгү-российжи ярмаркага билип ап болур.
Чаа школа-биле байырлашкан доозукчуларга профугланыышкын хемчеглери база ярмаркага көрдүнген. Аңаа тускай техника делгелгези болур (өрт, полиция, шериг, эмчи). Оларга ам өөредилге черлеринче дужаап кирерде, профугланыышкын бодунга тааржыр мергежилди шилип алырынга улуг дузалыг.
Тускай шериг операциязының киржикчилеринге болгаш оларның өг-бүлелеринге аңгы шөлчүгеш ажылдаар. Оон аңгыда бодунуң хууда херээн ажыдыксап турар хамаатылар социал керээге хамаарышкан айтырыгларын салып болур. Программаның деткимче акша-хөреңгизин алгаш, үре-түңнелдиг ажылдап чоруур кижилер база аңгы делгелгелиг болур.
Удавас Ыраккы Каа-Хемде “Тиилелге” деп улуг спортчу комплекс ажыттынар. 100 ажыг ажылдакчылар хереглеттинип турар дээрзин база конференцияга дыңнаткан.
Ажыл берикчилериниң аңгы-аңгы олуттар-биле таныштырылгазындан аңгыда, депшилге болгаш өзүлдеге хамаарышкан мастер-класстар болгаш тренингилер болур.
Олча ОНДАР.
ТР-ниң Чонну ажылга хаара тудар төптүң тырттырган чуруктары.
“Шын” №24 2025 чылдың июнь 26
