Шрифт
А А А
Фон
Ц Ц Ц Ц Ц
Изображения
Озвучка выделенного текста
Настройки
Обычная версия
Междубуквенный интервал
Одинарный Полуторный Двойной
Гарнитура
Без засечек С засечками
Встроенные элементы
(видео, карты и т.д.)
Вернуть настройки по умолчанию
Настройки Обычная версия
Шрифт
А А А
Фон
Ц Ц Ц Ц Ц
Изображения
Междубуквенный интервал
Одинарный Полуторный Двойной
Гарнитура
Без засечек С засечками
Встроенные элементы (видео, карты и т.д.)
Вернуть настройки по умолчанию

Балыкчылар мөөрейи

6 сентября 2024
6

Алексей Ооржак хоочун полиция ажылдакчызы чораан. Ниитиниң корум-чурумун камгалаар ажылдарга хөй чылдар дургузунда ажылдааш, хүндүлүг дыштанылгаже майор эргелиг үнгеш, ажы-төлүн азыражып, огород ногаа тарып, хостуг үелеринде балыктаарынга ынак чораан. Хемчик, Ак, Алаш, Барлык, Шуй хемнерге балыктап, эш-өөрүнүң хүндүткелдиг эжи болуп оларның сүмелекчизи, башкарыкчызы апарган. Ол кайгамчык сагыш човаачал, омак-хөглүг, уран-шевер, тывынгыр кижи чораан. Ол шевер болгаш боду мошканы, мормышканы-даа кончуг шевергин кылып алгаш балыктаар, ооң сыырткыыжынга балыктар хөй чемнеп туттунар. Ынчангаш эштери ол херекселдерни кылып бээрин дилеп, оон өөренип ап чорааннар.


Алексей Экен-ооловичиниң «аъдының бажы” эрте хоя бергенинге эш-өөрү хараадап, ону чоктап, сактып чоруур. Ынчангаш эш-өөрү ооң чырык адынга, ооң ынак дыштанылгазы болуп чорааны балыктаашкынга мөөрей организастаар деп шиитпирлеп дугурушканнар.
Алаш хемниң уну Алексей Экен-ооловичиниң ынак булуңу Алдыы Алаштың Үзүк-Аксы деп черге хөй балыкчылар, ооң талантызының мөгейикчилери, ажы-төлү, төрелдери чүс ажыг кижи чайның кааң аяс хүнүнде чыглып келгеннер. Ооң эш-өөрү хөй болду. Чугаалаан кижи бүрүзү-ле бүдүн аймактың төлээзи болурун билип алдывыс. Чүгле чаңгыс кожуундан безин балыкчылар 30–40 хире болду.

Балыкчыларның эң улуу Чизей-оол Сарыглар 76 харлыг, эң бичези Начын Иргит 14 харлыг. Чыылган балыкчылар Чизей-оол Мартпыыжаповичини «старший брат» дижир. Ол хүндүлүг атты Алексей Экен-оолович ынчаар адап каан диштилер.

Мөөрейге 26 балыкчы киришкен. Кол шииткекчи оларга 3 шак иштинде хемни куду балыктаар үени айыткан. Үш шак эрткенде, балыкчылар туткан балыктарын дужаапкаш, чыскаалыпкан. Судьяларның чымыштыг ажылы 3–4 шак уламчылаан.

Мөөрейниң түңнелинде тергииннерни чарлаан.

Эң хөй балык туткан балыкчылар: Кежик Ооржак – 17, Артур Ооржак – 15, Руслан Ооржак – 13.

Эң улуг балык: Кежик Ооржак – 30 см, Артур Ооржак – 29 см, Руслан Ооржак – 28 см.

Эң узун илчирбе: Кежик Ооржак – 4м 08 см, Артур Ооржак – 3 м 15 см, Руслан Ооржак – 2 м 99 см.

Туткан балыктың ниити деңзизи: Кежик Ооржак – 2 кг 611 гр, Артур Ооржак – 1 кг 707 гр, Руслан Ооржак – 1 кг 612 гр.

Боду кылган мормышка-биле шелген балык дээш бир дугаар черни Алдын-оол Шырып, ийигизин Шолбан Монгуш, үшкүзүн Олег Саая алган.
Бүгү дериг-херекселин чүктеп алгаш маңнаар чарышка бирги черни Кежик Ооржак, ийигизин Шолбан Монгуш, үшкүзүн Дмитрий Ковешников.

Бирги, ийиги, үшкү черлер алганнарны кубоктар, алдын, мөңгүн, хүлер медальдар-биле шаңнаан.

Тулган чемпион атка Кежик Ооржак төлептиг болган. Артур Ооржак, Руслан Ооржак ийиги, үшкү черлерни алган.

А.Э. Ооржактың чырык адынга эрттирген мөөрейниң деткикчилери хөй болган. Өг-бүлелер, сайгарлыкчылар, эш-өөрү, төрелдери шупту дузалашкан. Балыкчылар боттарының үлүг-хуузун база киирип, улуг дузазын чедиргеннер.

Алексей Экен-ооловичиниң өөнүң ишти Тараачыновна бүгү чыылганнарга болгаш балыкчыларга өөрүп четтиргенин илереткен.

Ким-оол САРЫГ-ДОНГАК,
Тываның чогаалчылар эвилелиниң кежигүнү.


“Шын” №67 2024 чылдың сентябрь 4