Тываның регионну уштап-баштаар төвүнүң дорт эфиринге Тыва Республиканың орук-транспорт комплекизиниң сайыды Шораан Чыргал-оол киришкен. 2022 чылда Тываның Баштыңының эгелээни республиканың девискээринге пассажирлер аргыштырылгазын чаартырының программазы уламчылап турар дээрзин ол айыткан.
ЧАА АВТОБУСТАР
Мооң мурнунда Тываның Чазаа ишкир болгаш чаагайжыттынган чаа автобустарны садып алган.
«Пассажирлер аргыштырылгазын долузу-биле чаартыр дизе, оларны сөөртүр автобустарны бүрүнү-биле чаартыры негеттинип келген. Ону боттандырары-биле, эрткен чылдарда 36 хире чаа автобустарны садып алдывыс” – деп, Шораан Чыргал-оол тайылбырлаан.
Олар чолаачыларга-даа, пассажирлерге-даа таарымчалыг. Автобус бүрүзү агаарладыкчылыг, пандустарлыг, шимченир харык-шинээ кошкак пассажирлерге көрдүнген тускай олуттарлыг. Бо чылын хоорай маршруттарынга ам-даа 20 автобусту салыр бис.
ХӨЙ-НИИТИНИҢ ХӨЛГЕЗИ
Дорт эфирге салдынган эң кол айтырыгларның бирээзи – халдып турар маршруттарның дыкпыжы, доктаамнар аразының ыраа. Дыкпыш шугумнарга хууда сайгарлыкчыларның пассажирлер сөөртүр хөлгезин, чаа автобустарны немей салыр бис. Оон аңгыда, Тываның чурттакчы бүрүзүнге «Угаанныг транспорт» деп халас капсырылга чедингир апаар, ол автобустарның шимчээр чурумун эдерти көөр арганы бээр.
Чаа маршруттарже Олег Саган-оол, Иркутская кудумчуларында бажыңнар, школалар, хөй-ниитиниң хөлгези-биле хандыртынмаан черлер кирер. Социал ужур-уткалыг объектилерни чедингир болдурары – яамының мурнады көөр сорулгаларының бирээзи ол.
ОРУКТАР СЕПТЕЛГЕЗИ
Ук албан чери шалыпкын темпилер-биле ажылдап, ажылдар чурумун мурнап, сөөлгү беш чылдың дургузунда 500 км ажыг оруктарны туткан. Бо чылын ук ажылдарны регионалдыг оруктарның 5 участогунга база Кызыл хоорайның чоогунда оруктарның 14 участогунга чорудар.
ОРУКТАРГА АЙЫЫЛ ЧОК ЧОРУК
Дорт эфирниң төнчүзүнде Шораан Чыргал-оол оруктарга айыыл чок чорук – яамының мурнады көөр чугула сорулгаларының бирээзи дээрзин демдеглээн.
«Бөгүн оруктарда байдал нарын дээрзин хөлчок эки билип турар бис. Улустуң хөй кезии харыысалганы медереп билип, камгалал баан багланып эгелээни өөрүнчүг-дүр. Ынчалзажок онза кичээнгейни негээр орук байдалдары база турар. Ынчангаш орук шимчээшкининиң дүрүмнерин хажыткан чоруктарны илередир видеобүрүткел дериглерин тургузары база ажылдадыры тоң чугула» – деп, ол демдеглээн.
Бөгүн оруктарның айыылдыг черлеринде видеобүрүткелдиң 70 хире камералары ажылдап турар. Бо чылын оларның саны ам-даа немежир, ындыг чүүл чолаачыларның харыысалгазын күштелдирери чугаажок.
Чадаг кижилерниң-даа, чолаачыларның-даа амы-хууда харыысалгазы база орук шимчээшкининиң дүрүмнериниң сагылгазы оруктарга айыыл чок чоруктуң магадылалы болур.
А. ХЕРТЕК белеткээн.
«Шын» №26 2024 чылдың апрель 6
