Тывада 2019 чылда эгелээн «Кадык камгалалы» национал төлевилел алды чыл дургузунда шалыпкын боттанып келген. Төлевилелдиң кол сорулгазы – кижилерниң кадыкшылын камгалаары, шупту хамаатыларга, ылаңгыя ырак-узак суурларның чурттакчыларынга, чедимчелиг эмчи ачы-дузазын алыр арганы бээри. Сүт-Хөл кожууннуң Бора-Тайга суурда чаа фельдшер-акушер пунктузу 2021 чылдан эгелеп, суурнуң чурттакчыларынга шалыпкын болгаш шынарлыг эмчи дузазын көргүзүп турар.
Сүт-Хөл кожууннуң Бора-Тайга суурда чаа эмнелге чери 2020 чылда туттунган соонда, суурнуң бүгү чурттакчыларының өөрүшкүзү болу берген. Эрги оран-сава эрткен чүс чылдың 70 чылдарында-ла туттунган турган. Амгы үеде Бора-Тайганың чурттакчы чону чаа эмнелгениң оран-савазында амгы үениң эмчи дузазы-биле хандыртынган.
«Бистиң коллектививисте эргелекчи, бичии уругларның эмчи сестразы база санитарка – 3 специалист ажылдап турар. Фельдшер-акушер пунктузу суурнуң 500 ажыг чурттакчызынга, ооң иштинде 153 бичии уругга эмчи дузазын чедирип турар» – деп, эмчи сестразы Чодураа Монгуш дыңнаткан.
Фельдшер-акушер пунктузу амгы үениң эмчи дериг-херекселдери-биле дериттинген, аарыгны илередип, эмнээшкинниң хөй хевирлерин дорт ол черинге чорудар арганы берип турар. Оран-савада изиг-соок суг хандырылгазын кылган, ажылдакчыларга болгаш аарыг кижилерге таарымчалыг байдалдар тургустунган.
«Тус черниң чурттакчы чону баштайгы эмчи дузазын шынарлыы-биле алыр, диспансеризацияның бирги чадазын эртер аргалыг. Бистиң суурувуста чаа фельдшер-акушер пунктузун тудупканынга аажок өөрүп тур бис» – деп, эмчи сестразы Чодураа Монгуш чугаалаан.
Чаа туткан эмнелге албан черин, амгы үениң дериг-херекселдерин сумунуң чурттакчыларынга эмчи дузазы чедиреринге таарыштыр экижиткен. Амгы үеде суурнуң чурттакчылары кожуун төвүнче барбайн, шынарлыг эмчи дузазын ап турар, ылаңгыя улуг назылыг кижилерге болгаш бичии ажы-төлдүг өг-бүлелерге ол кончуг чугула.
«Чаңгыс чер чурттугларывыска баштайгы эмчи дузазын чедирип, чаа оран-савада 4 дугаар чыл ажылдап турар бис. Бистиң ажылывыска болгаш чурттакчы чонувуска эптиг байдалды тургузуп берип турары дээш, Тыва Республиканың Чазаанга болгаш Кадык камгалал яамызынга өөрүп четтиргенивис илереттивис» – деп, эмчи сестразы Чодураа Монгуш чугаалаан.
Россияның Президентизи Владимир Путинниң даалгазы-биле «Кадык камгалалы» национал төлевилелди 2019 чылдан эгелеп боттандырып эгелээн. Ол үениң дургузунда республикада дыка хөй кадык камгалал адырының албан черлери туттунган, ооң иштинде чаа фельдшер-акушер пунктулары болгаш эмнелге амбулаториялары. Чаа объектилер тударындан аңгыда, бүдүн республикада эмнелге черлериниң капитал септелгелери база ук төлевилелдиң ачызында боттанган. Республикада чаа эмнелге албан черлериниң ажыдыышкыны – көдээде медицинаның хөгжүлдезинге чугула базым. Ол чоннуң амыдырал-чуртталгазының шынарын бедидеринге улуг идигни берип турар.
Алдынай ХОВАЛЫГ.
Чурукту Тыва Республиканың Кадык камгалал яамызындан алган.
2025 чылдың август 28 “Шын” №33