Москва облазында Одинцово хоорайга май 1–4 хүннеринде херээжен база хостуг хүрештерге Россияның Олимпий оюннарынче шилилгелиг чемпионады болуп эрткен. Аңаа ниитизи-биле 42 девискээрден 400 ажыг спортчулар күжүн шенеп киришкеннер. Бистиң республикадан 1 херээжен база 20 хостуг хүреш мөгелери хүрешкеннер. Түңнелинде, 42 девискээрден 4 дугаар бедик черге бистиң мөгелеривис төлептиг болганнар.
Республиканың спортчу хүрештер президентизи Буян Бурбучуктуң дыңнатканы-биле, херээжен мөгелер аразынга Алдынай Даржаа 3 дугаар шаңналдыг чер дээш хүреш үезинде удурланыкчызынга сан талазы-биле ойнаткан. Хостуг хүрешке Аяндай Ондар биле Кежик Седен 57 килге 3 дугаар чер дээш хүрешке Дагестан мөгелерге ойнатканнар. Ынчалза-даа Кежик Седен мурнунда 2 ужуражылгазын чыдып алгаш кыдыынче долганыр арганы хөй улай кылып, 10:0 санга ойнап, чараш хүрежин көргүскен.
Чемпионатка Шагаан-Арыг чурттуг, ТывКУ-нуң күш-культура факультединиң студентизи аныяк мөгевис Бады-Маадыр Самдан (тренерлери Камгалакчы Монгуш база олимпийжи курлавырлар школазындан Александр Чадамба) 97 килдиг аар мөгелер аразынга 3-кү шаңналдыг черже кирип, хүлер медальды алган.
Бо чедиишкин дээрге аар килдиг тыва мөгелер аразында төөгүлүг болуушкун болур. Бады-Маадыр хүреш үезинде кайгамчыктыг бурунгаар, дүрген халдаашкыннары-биле, улаштыр быжыг туруштуг, тыва хүрештиң доза дегээлээр, чая тудар, хояр аргаларын кылып, удурланыкчыларын чарын кырынга дүжүрүп, 11 муң көрүкчүнүң база шииткекчилерниң, тренерлерниң өөрүшкүзүн көдүрген. Маргылдаа үезинде база соонда, хостуг хүрештиң сонуургактары мөгени чугаалажып, шимээргеп шаг болган. Аар килдиг мөгелерге хүрежиниң солун хевирин көдүреринге Бады-Маадырның дүрген, чараш хүрежи улуг өөредиг болуру чадавас.
Бо ышкаш шагда 1960 чылдарда Тывага чурттап чораан, Олимпий оюннарының 2 дакпыр тиилекчизи Иван Ярыгин тыва хүрештиң долгай дегээзин кончуг эки ажыглап, ынчалдыр удурланыкчыларын тиилеп чораан. Кезек үеде, долгай дегээ ынчаар алдаржып турган.
Маргылдаа соонда хүреш деткикчилериниң мурнундан Москвада ажылдап-чурттап чоруур эмчи Айдыс Ондар бо хүннүң маадыры Бады-Маадыр Самданны делегей чемпионадынга база Олимпий оюннарынга Абдулрашид Садулаев ышкаш чедимчелиг хүрежирин күзээш, 200 муң акшаны деткимче кылдыр берген.
Алексей ЧАМБАЛ-ООЛ.
«Шын» №34 2024 чылдың май 8
