В.С. Биче-оол аттыг Хүреш стадионунга май 17-де «Тыва хүрештиң дириг эртинези», «Тыва чоннуң чоргааралы» база “Тыва Республиканың алдарлыг ажылдакчызы” деп хүндүлүг аттарның эдилекчизи Владимир Комбуй-оолович Монгуштуң 70 харлаан оюнга тураскааткан хүреш маргылдаазы болуп эрткен. Маргылдаага ниитизи-биле 71 эң шыырак мөгелер хүрешкеннер.
Хүрештиң ажыдыышкынында Чөөн-Хемчик кожууннуң талантылыг самчыларының кайгамчык чараш танцылары база улустуң хөөмейжизи Андрей Монгуштуң алгыш-йөрээлдери, шүлүк-ырылары чоннуң хей-аъдын көдүрген.
Чарлакчы Айдың Монгуш (Ишкин оглу) база маргылдааның кол шииткекчизи Кайгал-оол Доңгак 71 мөгениң девиин чарлаан соонда, Владимир Комбуй-ооловичиге сөстү берген. Ол 43 чыл дургузунда тыва хүрештиң сайзыралы, хөгжүлдези дээш ажылдаанының дугайында сагыш-сеткилин ажыдып чугаалаан. Бо хире тура-соруктуг тыва хүрештиң эртинези, чоннуң төлептиг оглун Тыва Чазак үнелеп, Чазак Даргазы Владислав Ховалыгның үндүрген Чарлыы-биле Тыва Республиканың орденин Чазак Даргазының оралакчызының албан-хүлээлгезин күүседип турар Айдыс Сынаа тывыскан. Дараазында чаңгыс чер чурттуглары, кожууннуң чагырга даргазы Айдыс Куулар байыр чедирип сөс алгаш, белек кылдыр дерип каан докулчак ак тыва өгнү сөңнээннер.
Маргылдааның бирги салыында Улуг-Хем кожуундан Чаан мөге Айдың Монгуш чээни болур аныяк шыырак мөге Хүлер Түлүшке октаткан. Мугурлаашкын салыында Хүлер Түлүш Барыын-Хемчиктен Начын Хомушкуга хончу хүрежинге күдүк деп арга-биле октаткан.
Дараазында 32 мөге хүрежинге Начын Хомушкуну Арзылаң мөге Мөңге-Эртине Куулар хончу хүрежинге мундурар арга-биле октаан.16 мөге артканда, халас лотерея ойнаашкыны болган. Аарыкчылар аразынга халас бензиннер, алдын садып алыр сертификаттар дээш өске-даа өртектиг белектерни ойнаткан. Пылесосту Каа-Хем суурдан Джейрис Ооржак, хеп чуур машинаны Кызылдан Чечек Хомушкуевна, соодукчуну Орбитадан Байбек, телевизорну Кызылдан Дидим-оол, “айфон 16”-ны Ишкин суурдан Дугар Ооржак ойнап алыр аас-кежиктиг болганнар.
Шыырак 8 мөге аразынче: Чаан мөге Сайын-Белек Түлүш (Тес-Хем), Арзылаң мөге Мөңге-Эртине Куулар (Чөөн-Хемчик), Хартыга мөгелер Начын-Мерген Ооржак (Сүт-Хөл), Сорукту Калин-оол (Эрзин), Начын мөгелер Баасан Баткар (Эрзин), Артыш Монгуш (Чаа-Хөл), Юрий Кызыл-оол (Каа-Хем), кожуун Чааны Тайлун Оюн (Таңды) киргеннер.
Дараазында дөрт шыырак мөге хүрежинге Чаан мөге Сайын-Белек Түлүш удурланыкчызы Начын мөге Баасан Баткарны аай-дедир хончу хүрежинге тиилеп үнген. Арзылаң мөге Мөңге-Эртине Куулар, удурланыкчызы Хартыга мөге Начын-Мерген Ооржакты хончу хүрежинге чедер-шелер арганың дузазы-биле тиилээн. Түңнел хүрешке Чаан мөге Сайын-Белек Түлүш хончуга ачыр-дачыр хүреш үезинде удурланыкчызы Арзылаң мөге Мөңге-Эртине Кууларны дегээлээр, илдирер, чедер аргаларын бодамчалыг кылып тургаш тиилээш, шүглүп үнген. Маргылдаага 1–8 чедир шаңнал кирген мөгелер Владимир Комбуй-ооловичиниң холундан медальдар, дипломнар база тускай доктааткан акша шаңналдарын алганнар.
Алексей Чамбал-оол.
Чуруктарны Спорт яамызындан алган.
"Шын" №19 2025 чылдың май 22
