ТР-ниң Күш-ажыл болгаш социал политика яамызының медеглээни-биле алырга, чуртта ажыл чок деп бүрүткеткен хамаатыларның саны эвээжээн. Дыка хөй өг-бүлелер социал керээ күрүне программазының деткимчези-биле бодунуң хууда ажыл-херээн эгелеп алгаш, хуу сайгарлыкчылар болу бергилээн.
Өвүр кожуунче ажыл-агыйжы сургакчылаашкын үезинде Хандагайты сумузунуң социал керээ күрүне программазының деткимчезин алгаш, кызымаккай ажылдап турар хамаатыларның ажыл-ижин сонуургап четтивис. Оларның бирээзи Белек Саая.
Белек бичиизинден тура-ла, 5-6 класска өөренип тургаш-ла, кырган-ачазы машина септээрге, аңаа дузалажып, ооң чанындан ыравас чораан. Кырган-ачазы уйнуун чаптааш, кылып турар ажылын доозазын тайылбырлап көргүзер чораан.
Школаны дооскаш, шериг албан-хүлээлгезин эрттиргеш чанып кээрге, кожалары, чаңгыс чер чурттуглары үрелген машина-балгадын Белекке эккеп эгелээн. Ынчалдыр-ла Белек чычааннарның «эмчизи» болу берген. Тускай өөренип алган эртеми чок-даа болза, кырган-ачазынга дузалажып чораан дуржулгазы ооң «школазы» болган. Салым-чаяан деп чүве ол-дур ийин.
Амгы үеде Белек өг-бүлелиг, 3 ажы-төлдүг. Улуу 5 класс, ортуну 4 харлыг, хеймереги 3 айлыг. Өөнүң ишти Анай-Хаак ажы-төлүн азырап, кижизидип олурар.
«Оолдар үрелген машиназын меңээ эккээр апарды. Таптыг кылыптар дээримге, тускай дериг-херекселим чок боор турду. Оон социал керээ күрүне деткимчезиниң дугайында дыңнааш, чагырга черинге барып, ук программаның дугайында айтырган мен. Кончуг эки тайылбырлап бергеннер. Херек документилерни чыггаш, дужаапканым соонда, үр-даа болбаанда, үш ай бурунгаар 350 000 рубль деткимчени алдым.
Ооң мурнунда хоорайга машина септээр черге ажылдап-даа турдум. Өг-бүлем Хандагайтыга турган. Өвүр биле бо аразынга бадып-чоктаары берге боорга, Хандагайтыга машина септээр чер ажыдып алыр бодап алган мен. Социал керээ программаның деткимчезин алгаш, машина септээр дериг-херекселди доозазын четчелеп алганым ол-дур» – деп, Белек тайылбырлады.
Белектиң клиентилери хөй. Ол ам ажы-төлүн, өг-бүлезин азыраар акша-хөреңгини четчир кылдыр ажылдап ап турар, бодун боду ажылга хаара тудуп чоруур хамааты болган. Бодунуң чурттап олурар оран-савазының девискээринде гаражында машина септээр черни ажыдып алган. Ооң келир үеде планы – аңгы черге улуг гараж туткаш, аңаа машиналар септээри. Сорулгазын чедип алыры-биле гараж тудар черни шыйдырып, документилерин белеткеп эгелээн.
Айдың ОНДАР.
Буян ООРЖАКТЫҢ тырттырган чуруу.
“Шын” №45 2025 чылдың ноябрь 20
