Эрткен дыштаныр хүннерде республикага башкылаашкын ажылының чыл санында эрттирип турар мөөрейин түңнээн. Кызыл хоорайның 8 аңгы өөредилге албан черлеринге неделя дургузунда үргүлчүлээн 12 аңгы мөөрейге республиканың шупту кожууннарындан эң-не тергиин 246 башкы, өөредилге албан черлериниң удуртукчулары, дагдыныкчылар болгаш аныяк специалистер киришкен.
Тываның Баштыңы Владислав Ховалыг мөөрейниң киржикчилеринге болгаш тиилекчилеринге байырын чедирген. Илеткелинге уругнуң кижи кылдыр хевирлеттинеринге башкылаашкын ажылының чугулазын демдеглээн. Ол ышкаш башкы кижи уругларга эртем-билиг өөредиринден аңгыда, оларга сагыш-сеткил болгаш мөзү-шынарның үнезин, хамааты болгаш патриотчу чорукту хевирлээринге улуг рольду ойнап турар, ылаңгыя Ада-чурт камгалакчызының чылында база Ада-чурттуң Улуг дайынының Тиилелгезиниң 80 чылдаанының бүдүүзүнде эң-не чугула чүүлдер-дир деп, Владислав Ховалыг чугаалаан: «Балды чокта ыяш чардынмас, башкы чокта эртем билдинмес» деп тыва үлегер домакта чиге-ле сөглээн. Бо хүнде эртем-билиг эң-не чугула. Эртем-технологияның депшилгезинде Тываның хөгжүлдезинге амгы үениң негелделеринге дүүштүр специалистерни белеткээр ужурлуг бис».
Өөредилге сайзыралынга күрүне элээн улуг салыышкыннарны кылып турарын Тываның Баштыңы демдеглээн, ук адырже республика бюджединиң 40 хуузун аңгылап турар. Бо чылын республикага 7 чаа школаны ажыдары планнаттынып турар, а школачылар Тываның төөгүзүнүң чаарттынган номнарын алыр. «Мээң башкым» деп регион төлевилелиниң боттанылгазы уламчылап турар.
Башкылаашкын ажылының мөөрейлери регионнуң өөредилге системазын сайзыраңгайжыдар кол кезээ дээрзин Владислав Ховалыг айыткан. Мындыг мөөрейлер талантылыг башкыларны илередир болгаш деткиир, киржикчилер аразынга дуржулга солчур база профессионал мергежилинге идиг бээринге дузалаар.
Неделя дургузунда үргүлчүлээн мөөрейлерниң тиилекчилерин байырлыг байдалга шаңнап-мактаан. «Чылдың башкызы – 2025» мөөрейниң кол шаңналынга Кызыл кожууннуң төвү Каа-Хем суурнуң 2 дугаар школазының физика башкызы Айдаш Хертек шылгараан. Тываның Баштыңы тиилекчиге 1 сая рубль түңнүг акша шаңналын болгаш дипломну тывыскан. Бо шаңналды Башкының болгаш дагдыныкчының чылында Владислав Ховалыгның бот-идепкейи-биле тургускан. Ол деткимче акшаны чылдың-на республиканың тергиин башкызынга тыпсып турар. Мөөрейниң күзүн болур Бүгү-российжи түңнел чадазынга Айдаш Хертек Тываны төлептиг төлээлээр дээрзинге Тываның Баштыңы бүзүрелин илереткен.
Улуг-Хем кожууннуң Шагаан-Арыг хоорайда 4 дугаар «Челээш» уруглар садының кижизидикчи башкызы Шончалай Быштак-оол «Чылдың кижизидикчи башкызы» мөөрейниң тиилекчизи болган. Ол база Айдаш Хертек ышкаш мөөрейниң бүгү Россия чадазынга Тываны төлээлээр.
Дараазында мөөрейлерге тергиидээннер:
«Өөредилге албан чериниң тергиин удуртукчузу – 2025»— хоорайжыткан Каа-Хемниң 1 дугаар школазының директору Элиза Саая;
«Кижини кижизидери»— Таңды кожууннуң Балгазын школазының орус дыл болгаш литература башкызы Надежда Мальцева;
«Уругларга чүрээм сөңнедим» — Кызыл хоорайның 20 дугаар школазының немелде өөредилге башкызы Юрий Леушин;
«Чылдың мастери» — Сарыг-Септиң агротехнологиялар техникумунуң тускай эртемнер башкызы Виктория Куулар;
«Психолог-башкы» — Кызылдың 5 дугаар гимназиязының психолог-башкызы Чинчи Серенмаа;
«Тергиин эр башкы» — Кызыл-Мажалыктың 2 дугаар школазының эге класстар башкызы Көгел Күдер-оол;
«Тыва Республиканың тергиин дагдыныкчызы» — Кызылдың 11 дугаар школазының төөгү болгаш ниити билиг башкызы, эртем-методика талазы-биле директорнуң оралакчызы Ирина Киршина;
«Тергиин дефектолог-башкы» — Кызылдың 19 дугаар уруглар садының дефектолог-башкызы Айда-Сай Майынды;
«Тергиин тыва дыл болгаш чогаал башкызы» — Балгазын школазының тыва дыл болгаш чогаал башкызы Сай-Суу Уйнуколова;
«Школа назыны четпээн уругларның төрээн дылын сайзырадыр тергиин практика» — Чадаана хоорайның «Малышок» уруглар садының кижизидикчи башкызы Сай-Суу Хертек;
«Аныяк специалист» — Кызылдың 9 дугаар гимназиязының төөгү башкызы Санчайжап Серээдар;
Тиилекчилер болгаш киржикчилер аразында аңгы-аңгы назылыг, омак-сөөктүг база ажылчын стажтыг кижилер бар дээрзин Владислав Ховалыг демдеглээн. Оларны чаңгыс чүүл каттыштырып турар — уругларга билиг бээр күзел, чаңчылчаан мөзү-шынарны чаңчыктырары болгаш төлептиг кижини кижизидери.
Мөөрейлерниң киржикчилериниң башкылаашкын мергежили чылдан чылче өзүп турарын Тываның Баштыңы демдеглээн.
«Силер кижи бүрүзү тиилекчи силер, чүге дээрге боттарыңарның билииңерни, мергежилиңерни база профессионалыңарны көргүзер күштү тып алган силер» — деп чугаалааш, башкыларга кажан-даа доктаавайн, мурнунга чаа сорулгалар салып алгаш, бурунгаар шимчээрин күзээн.
Бистиң корр.
Чурукту интернет четкизинден хоолгалаан.
“Шын” №14 2025 чылдың апрель 17