Россия Федерациязының Чазааның Даргазының оралакчызы Марат Хуснуллинниң удуртканы регионалдыг хөгжүлде талазы-биле Чазак комиссиязы регионнарда казначей инфраструктура чээлилери-биле (КИК) акшаландырыышкынны алыр чаа төлевилелдерни бадылаан. Тыва Республиканың Каа-Хем хоорайжыткан суурунда «Преображенский» база «Радиостанция» чаа хөгжүп турар микрорайоннарда хөй квартиралыг бажыңнарга чылыг четкилерин тударынче киирген чагыынга штаб ниитизи-биле 357 млн ажыг рубльди бадылаан. Төп чылыдылга четкизиниң тудуу ол микрорайоннарда хөй квартиралыг 21 бажыңны ажыглалче киирер арганы бээр.
Республиканың Баштыңы Владислав Ховалыгның даалгазы-биле Каа-Хем суурдан 7 муң хире кижи чурттаар «Преображенский» база «Радиостанция» деп чаа микрорайоннарның комплекстиг хөгжүлде төлевилелин ажылдап кылган. 2020-2024 чылдарда Тываның социал-экономиктиг хөгжүлдезиниң бот-тускайлаң программазының акша-хөреңгизи-биле инженер инфраструктуразының төлевилелин боттандырган.
«Казначей инфраструктура чээлилери-биле боттандырар төлевилелдерниң чагыг кампаниязының көвей кезии доозулган, ынчангаш ону регионнар дүрген боттандырып эгелээр кылдыр төлевилелдерни бадылаар ажылды эгелээн бис. Тудуг яамызынга, девискээрлер хөгжүлдезиниң фондузунга, губернаторлар командазынга чоннуң амыдырал-чуртталгазының шынарынга база регионнуң комплекстиг болгаш узун хуусаалыг хөгжүлдезинге дорт салдар чедирер төлевилелдерни ылап шилип, харыысалгалыын көргүскени дээш, четтиргеним илереттим. Бөгүн тос регионнуң 16 төлевилелиниң составында кирген коммунал инфраструктаның 34 объектизи-биле ажылдаарынче КИК-тен 39,6 млрд рубль ниити түңнүг чагыгларны көргеш, бадыладывыс. Бо хүнде КИК акша-хөреңгизинче чагыг киирген 20 регионнуң чаа төлевилелдеринче 106,2 млрд рубльди бадылаан» – деп, Марат Хуснуллин чугаалаан.
Чуртта инфраструктура хөгжүлдезинге боттуг хамаарылганы көргүскен улуг программа 2030 чылга чедир 20 миллион российжилерге коммунал ачы-дузаның шынарын экижидер дээн президентиниң сорулгазы деп, Казначей инфраструктура чээлилер (КИЧ) программазының оператору болур Территориалдыг хөгжүлде фондузунуң чиңгине директору Василий Купызин демдеглээн.
Эрткен чылын Россияның Тудуг болгаш чуртталга-коммунал ажыл-агый яамызының деткимчези-биле Кызылдың амгы канализация тургузуунче кирип турар Кызыл кожууннуң Каа-Хем суурунда чаа микрорайоннарны хандырар дээш, хүнде 1560 куб метр ажыг күчүлүг канализация коллекторунуң тудуу доозулганын сагындыраал. Боду базыышкынныг чаа канализация четкизиниң узуну алды хире километр.
«Арыг суг» федералдыг төлевилел-биле “Преображенский” микрорайонда суг хандырылга четкилерлиг суг алыр черни ажыглалга киириптерге, аңаа 825 олуттуг школаны кошкан, удавас «Звёздочка» уруглар сады, «Серебрянка» санаторий болгаш ИХЯ-ның бажыңы дээн ышкаш объектилерни кожуп эгелээр. Микрорайоннуң хөгжүлде планында ушу федерациязының школазы, культура бажыңы база ийи уруглар сады база кирген.
А. МОНГУШ.
“Шын” №31 2025 чылдың август 14