Школачыларның чайгы дыштанылгазының кидин түлүк үези. Уруглар дыштанып, ойнап, эштип, хүнге дөгеленип, сугга янзы-бүрү оюннар ойнаарлар. Ынчалза-даа чамдык ада-иелер сугга айыыл-халап дугайында ажы-төлүнге чугаалавайн турары харааданчыг.
Уруглар суг кыдыынга келгеш, албан улуг улустуң хайгааралынга болгаш эштир кылдыр тускай белеткеп каан черге турар ужурлуг. Сугга бодун канчаар алдынарының дүрүмнерин болгаш туруп болгу дег айыыл-халап дугайында оларга тайылбырлап, чугаалап бээри чугула.
Бичии уругларга улуг улустуң хайгааралы чокка танывазы черлерге, көвүрүглер адаанга, боогдалдар чанынга, үрер матрацтар, камералар болгаш өске-даа эштир херекселдер-биле сугга эштири шуут хоруглуг. Сугнуң дүвүн, ханызын билип албайн, бедиктен шурап база болбас. Ол ышкаш эштиринге көрдүнмээн болгаш “Эштип болбас” деп сагындырыг бижик азып каан черлерге база эжинмес.
Бо чайын Тывада албан ёзугаар 5 пляжты ажыдары көрдүнген. Оларга Мөңгүн-Тайга кожуунда Ак-Хөл, Таңдыда Чагытайның соңгу кезээ, Тожунуң Азас, Кызылда Улуг-Хем эриинде Национал парк девискээри хамааржыр.
Айыыл чок чоруктуң дүрүмнерин хажыдары кижиниң амы-тынын алгаш барып болур эгиттинмес чорук болуп болур дээрзин уругларга өөредир. Ылаңгыя суг чанында чурттап турар азы улуг хемниг, хөлдүг черже дыштанып чоруп турар болзуңарза, айыыл чок чоруктуң дүрүмнерин үргүлчү катаптаар, суг дугайында сагындырар.
Бир эвес кичээниишкинниң хемчеглерин бодап, сагып турар болза, дыштанылга айыыл чок болур.
Чыжыргана СААЯ.
