Тывада республиканың 1 дугаар эмнелгезиниң баазазынга Эндокринология төвүн ийи чыл иштинде тудуп, ажылдадыры планда кирген. Төптү ажыдыптарга, республиканың чигир аарыглыг чурттакчылары республикадан дашкаар чоруп турбайн, маңаа бедик технологиялыг эмчи дузазын алыр аргалыг апаар.
2024–2025 чылдарда чигир аарыы-биле демисежириниң регионалдыг программазында Эндокринология төвүн тудар айтырыг кирген. Тываның Баштыңы Владислав Ховалыг февраль 22-де ооң дугайында доктаалга атты салган. Программаның бо чылда күүселдезинче бюджеттен 8,4 сая рубльди тускайлаан.
Программада төптен аңгыда, диабет школазын ажыдары, специалистерни белеткээри, эндокринология кабинеттерин дериири дээш өске-даа хемчеглер бар. Планнаттынган акша-хөреңгиниң чартыындан хөйүн чигир аарыглыг уругларның глюкозазын доктаамал хынаар система садып алырынче угландырар.
Тывага ук программаның онза херектиин Владислав Ховалыг демдеглээн. Республиканың 5 муң ажыг чурттакчызы «чигир аарыы» деп диагнозтуг чурттап чоруур. Чурттакчы чоннуң 6 хире хуузу, азы 20 муң хире кижи диабеттен аарый берип болур бөлүкте кирип турарын диспансеризация илереткен. Амгы үеде аарыг дүрген «аныяксаан» — сөөлгү беш чылда 14 харга чедир диабеттиг уруглар саны ийи катап, а 15–17 харлыг элээдилер аразында бир бүдүн чартык катап көвүдээн.
Республиканың Баштыңы «Кадыкшыл» национал төлевилелдиң мурнады боттандырар угланыышкыннарының бирээзи — диабет-биле демисел болуп турарын сагындырган. РФ-тиң Президентизи В. Путин ындыг программаны тургузарын федералдыг деңнелде идип үндүрген. Чигир диабедин эге чадазында илередип база эмнээри, нарыыдаашкынны болдурбазы, чигир диабединиң профилактика, диагностика база эмнээшкин адырын специалистер-биле четчелээрин шиитпирлээри, аарыг кижилерге бедик технологиялыг ачы-дузаны чедингир болдурары – программаның шиитпирлээр айтырыглары.
ТР-ниң Чазааның парлалга албаны.
“Шын” №15 2024 чылдың февраль 28