Чурум үрээн дөрт харлыг уйнуун кырган-авазы азыгга тургузуп каан. Кырган-ачазы кылаштап келгеш, дыка шыңгыы айтырып-тыр:
— Кырган-аваң хомудадыпты бе, уруум? Мен ам баргаш, кырган-аваңның кулаан оора долгаптайн аа! — деп, кырган уйнуун оожуктурган.
Аажок ыглап турган уйнуу оожургай хона бергеш:
— Сыргаларын меңээ бээр сен бе? – деп айтырган.
* * *
— Улгадып келгеш, кым болуксаар-дыр силер, уруглар? – деп, башкызы өөреникчилеринден айтырган.
— Эмчи, башкы, космонавт, артист…
— А мен Соок-Ирей болур мен – деп, Артыш чоргаар харыылаан.
— Чүге? – деп башкызы айтырган.
— Чүге дээрге ол кедергей солун мергежил-дир. Эрги чылды үдеп, Чаа чылды уткуп турар үелерде кезек чымыштыг ажылдааш, оон бүдүн чылдың дургузунда хостуг чоруп турар аан – деп серт чок харыылап-тыр.
***
Самолетка атеист (бурганга бүзүревес) кижи база ооң чанынга бичии уруг олурган. Атеист кижи холунда шагынче көөрге, ужар үе-шагы ам-даа оранчок үр боорга, чанында бичии уругдан чугаа ээреп:
— Солун чугаа аразында үе билдиртпейн эрте бээр деп дыңнаан мен —деп-тир.
Бичии уруг көрнүп келгеш:
— Чүнү чугаалажыр бис ынчаш? — деп сонуургап айтырган.
Атеист кижи кезек боданып олуруп-олуруп:
— Харын... Азы бурган дугайында чугаалажып көөр бис бе? Чамдык улус бурганны чок дээр болгай — деп-тир.
Бичии уруг олургаш:
— Че харын, чугаалажыылыңар. Баштай силер меңээ бо чүүлдү тайылбырлап берип көрүңерем. Чечектиг көктүг шыкка өшкү, инек база аът оъттап чорааннар. Олар үжелээ чаңгыс шөлге оъттап хүнзээрлер. Өшкүнүң өдээ бичии-бичии болгаш борбак-борбак. Инектиң өдээ дыка хөй болгаш, мышпагар. Ам аъттың өдээ база хөй болгаш, борбак-борбак, улуг-улуг. Ам чүге ындыг болган ирги, билир силер бе? — деп айтырган.
Атеист кижи:
— Чок, кызым, ол дугайында мен кайыын билир мен — дээш, эктин кызып каан.
Бичии уруг оргаш:
— Чаа, ындыг болза, мыяк дугайында чүү-даа билбес кижи-биле дараазында чүнү чугаалажыр мен — деп-тир.
Хөглүг чугаалар
3 июля 2023
95