Чаңгыс аай күрүне шылгалдаларының (ЕГЭ) доостурунга чедир санныг хонуктар арткан. Июль эгезинде доозукчулар шылгалдаларны катап дужаар аргалыг.
Өөредилге яамызының демдеглеп турары-биле алырга, Тывада бо чылын профильдиг сан болгаш химия, биология, физика эртемнерин шилип ап турарлар элээн көвүдээн. Ол инженер болгаш техниктиг угланыышкыннарда специалистерниң хереглели улгадып турары-биле холбаалыг дээрзин эксперттер демдеглээн. Тывада ук эртемнерни 2,5 муң доозукчунуң 94 хуузу ЕГЭ дужаары-биле шилип алган. Эрткен чылын 83 хуу болган.
Профильдиг сан эртемин бо чылын 700 ажыг кижи дужааган. Оларның ортумак баллы 50 болгаш оон хөй. 230 ажыг кижи 60-дан өрү баллды ажылдап алган. Ол доозукчуларның инженер болгаш IT-специалистер кылдыр дужаап киреринге беленин бадыткап турар.
Химия эртемин 585 кижи шилээн. Ооң ортумак баллы 35–57 баллдардан 40–90 чедир көвүдээн. Үш доозукчу 100 баллга дужааган. Оларга Кызылдың 5 дугаар гимназиязындан Тахир Ондар, 9 дугаар гимназиядан Ай-Шуру Белек-оол, Таңдының Сосновка школазындан Адыгжы Оюн хамааржыр.
Физика, биология эртемнеринге база республиканың доозукчулары төлептиг түңнелдерни көргүскен. Бо чылын ук эртемнерни 1000 ажыг кижи шилээн. Оларның 64 ажыг хуузу эң адаккы кызыгаарны ажып эрте берген, а 300 ажыг кижи 60-дан өрү баллдарны көргүскен. Биологияда ортумак балл эрткен чылгы ышкаш 41 ажыг хевээр арткан. 100 ажыг кижи дээди өөредилге черлеринче кирер чижилгелиг түңнелдерни көргүскен.
Орус дылда болгаш информатикада эң бедик түңнелдер Кызылдың Михаил Бухтуев аттыг 1 дугаар школазындан Субудай Кууларныы болгаш Кызылдың Президентиниң кадет училищезиниң доозукчузу Григорий Хитяевтии болган.
Амгы үеде химия, орус дыл, информатика эртемнеринге 5 доозукчу 100 баллга шылгалданы дужааганнар.
Өөредилге шынарының экижээнинге школаларга болгаш башкыларга күрүнениң болгаш регионнуң чедирип турары деткимчелери улуг идиг болган. Оларга 46 школаның капитал септелгези, дериг-херекселдерниң чаартылгазы, 144 школаны химия, биология, робототехника эртемнеринге амгы үениң чурагайлыг лабораториялары-биле дерээни, найысылалдың 5 школазынга кванториумнарның ажыттынганы хамааржыр. Чурагайлыг технологиялар, амгы үениң профессионал белеткел программаларын ажыглаар аргалар болгаш “Мээң башкым” дээн ышкаш янзы-бүрү регионалдыг төлевилелдер-биле деткип турар. “Башкылар болгаш дагдыныкчылар” федералдыг төлевилелдиң боттанылгазынга кызыгаарланган “Аныяктар болгаш уруглар” Президентиниң национал төлевилели-биле чурттуң кол дээди өөредилге черлеринге башкылар боттарының билиглерин бедидип алыр аргалыг апарган.
Бо бөлүк өскерилгелер келир үеде эртем болгаш техниканың сайзыралынга үлүг-хуузун киирер эки белеткелдиг абитуриентилерниң дээди өөредилге черлеринче хөйү-биле киреринге салдарлыг. Ынчангаш 2025 чылдың ЕГЭ түңнелдери регионда өөредилгениң экижип турарын, доозукчуларның чугула хереглеттинип турар техниктиг болгаш эртем талазы-биле угланыышкыннарже өөренип киреринге беленин көргүзүп турар.
Ч. СААЯ.
Чурукту интернет четкизинден алган: yandex.ru/images/sea...
“Шын” №25 2025 чылдың июль 3