Удавас болур байырлалы уткуштур Тываның даш чонукчуларының эвилелиниң кежигүнү, мастер Өлчей Санчыт-оолдуң чонар-даштан сиилбип кылган кайгамчык ажылдарының бирээзиниң дугайында бижикседим. Ол ажылы, шынап-ла, күскү хөөн киирди.
Өлчей Часкылыкович бир ажылды кылып эгелээр мурнунда, чонар-даштың бодун эки кичээнгейлиг көрүп алыр. Ынчап топтап турда, даш боду-ла айты берген ышкаш болур. Бир-ле дүрзү көстүп кээрге, ону сиилбип кириптер мен деп, ол тайылбырлады.
Чижээ, “Тараа” деп ажылы бүдүн дашта сиилбээн композиция болуп турар. Ады эвес болза, даш чазаныкчызының кылган ажылында чүү дугайында көргүскени билдинмес артып каар ийик.
Мастер чүгле сарлыктың дүрзүзүн сиилбип кылган эвес, ында көшкүн арат күскү дүжүдүн ажаап алгаш, сарлыынга барбаларын долдур тараазын чүдүргеш, кожуун төвүнге чедип, килдедир дээш чоруп олурарын дашта сиилбип көргүскени дыка онзагай.
Бойдустан чайгаар бүткен шала сарыгзымаар өңнүг чонар-дашты кылайтыр хоюглааш, сарлык биле араттың дүрзүзүн көскү шыйыглар-биле сиилбээш, күстүң өңүн дамчытканы дыка-ла таарышкан. Композицияның маадырларының мурнунда салган сорулгазынче бүзүрелдиг чоруп олурарын безин дамчыдып шыдапканы – мастерниң даш-биле ажылдап билир мергежилиниң бедиин көргүзүп турар.
Хээлиг ТУЛУШ.
Авторнуң тырттырган чуруу.
“Шын” №36 2025 чылдың сентябрь 18
