Август айда колдуу шупту каттар: көк-кат, киш-кулаа, кызырак-кат, инек-караа быжып эгелээр. Айның төнчүзүнде «витаминнер чемпионнары» — чыжыргана биле клюква быжар.
Вишняны база август айда чыып эгелээр. Ону «бойдус антибиотиги» база дээр. Чүге дизе ооң тургузуунда бар фитонцидтер аарыг тарадыр бактерияларның өзүп көвүдээрин болдурбас. Ынчангаш вишняның бүрүлерин маринадка немээр чүвези ол: ооң ийи-ле бүрүзү банка иштинге кандыг-даа иринди өөскүтпес.
Вишня дыка хөй аарыгларны эмнээринге дузалаар, иммунитет быжыглаар база кижиниң хан-дамыр системазынга эки салдарлыг. Ооң каттарында кумарин дээр ажыктыг бүдүмел бар. Ынчангаш вишняны аарааш, чаа сегээн кижилерге ажыглаарын сүмелеп турар. База ол ышкаш чүрек болгаш хан дамыр аарыгларын эмнээринге база ажыглаар.
Вишня — дыка чаагай десерт. Организмге артык калорийлер бербес, а витаминнер болгаш минералдар-биле хандырар. Каттың чымчак черинде нерв системазын харыылаар В бөлүктүң витаминнери, карак шоозу чидиир А витамин, иммунитет быжыглаар С витамин, ол ышкаш фолиевая кислота болгаш железо бар.
Чыжыргана — кайгамчык кат. Ында эртемде билдингир шупту витаминнер болгаш дыка хөй микроэлементилер бар. Ооң кадын доңургаш, азы термиктиг болбаазырадылганы кылырга-даа, С витамини читпес. Ол ышкаш дыка хөй магний, железо, бор, сера база кремний, каротин, рибофловонидтер, пектиннер, органиктиг болгаш үстүг кислоталар бар, ылаңгыя омега-3, 6 база 9.
Шупту каттар ажыктыг болгаш чаагай. Ынчангаш бо үени эрттирбейн, чыып азы садып алгаш, кышка белеткеп алыңар. Каттарның хөй кезиин ажыктыг бүдүмелдери хевээр артар кылдыр доңуруп ап база болур.
“Шын” №64 2024 чылдың август 24
