Шрифт
А А А
Фон
Ц Ц Ц Ц Ц
Изображения
Озвучка выделенного текста
Настройки
Обычная версия
Междубуквенный интервал
Одинарный Полуторный Двойной
Гарнитура
Без засечек С засечками
Встроенные элементы
(видео, карты и т.д.)
Вернуть настройки по умолчанию
Настройки Обычная версия
Шрифт
А А А
Фон
Ц Ц Ц Ц Ц
Изображения
Междубуквенный интервал
Одинарный Полуторный Двойной
Гарнитура
Без засечек С засечками
Встроенные элементы (видео, карты и т.д.)
Вернуть настройки по умолчанию

Хоргай – улуг назылыг ирбиш

18 апреля 2022
41

Россияда ирбиштерниӊ 90 хуузу Тыва, Алтай, Бурят республикаларныӊ девискээринде чурттап турар.

«Убса-Нур ыйгылаажы» заповедниктиӊ ажылдакчылары бо чылдыӊ февраль-март айларда ирбиштерни санап турган.

Чихачев сыннарыныӊ мээс чарыында, тодаргайлаарга, Тываныӊ талазында кезек сыннарда фотоловушкага Хоргай деп шолалыг ирбиш көстүп келген. Ол - Россияда эӊ улуг назылыг 13 харлыг ирбиш. Кыжын Алтайныӊ дагларынга улуг хар дүжер. А Тываныӊ болгаш Моолдуӊ тайга-сыннарынга хар эвээш дүжер боорга, аӊ-меӊ чедип келир.

«Хоргайны шокарындан дораан танып кагдывыс. Көъп-белдиринден кудуруунга чедир шокар чери Морзе азбуказы ышкаш: үш кара, ийи, бир каралыг. Шокар черлери тодаргай көстүп келирге, ирбиштерни танып алыр-дыр бис. Ооң мурнунда черле аңнап кээп турганы ол черин демдеглеп ап турар-дыр бис» - деп, Алтай заповеднигиниӊ эртем ажылдакчызы Сергей Спицын тайылбырлаан.

Хоргай биле Гута деп эр-кыс ирбиштер Чихачев сыннарында чурттап турар. Эртемденнер оларны 2010 чылдан бээр хайгаарап, шинчилеп келген.

«Хоргай деп ирбиштиӊ оптуг-кажарын, угаанныын айтып, демдеглээр апаар. Моол-биле кызыгаарлашкан Чихачев сыннарынга ол хире чылдар дургузунда чурттап келгени - ооң бадыткалы. А Россияныӊ талазында бо чоок-кавыда бойдусту онза камгалаар девискээр чок болуп турар. Ирбиш чаштып чурттаар амытан болгаш, дириг хевээр чоруп турары ол. Ирбишти үр үеде кадагалаар сорулга-биле Россия кезээнде Чихачев сыннарыныӊ девискээрин Алтай заповедниктиӊ камгалаар чери кылдыр киирери чугула. Ооӊ дугайында WWF - Бүгү делегейниӊ бойдус камгалаар фондузунуӊ Россияныӊ төлээ чери саналдап турар» - деп, ук организацияныӊ Алтай-Саян экологтуг регионунда улуг координатору Александр Карнаухов чугаалаан.

Ирбиштер санаар ажылды «Сени долгандыр хүрээленген делегей» деп бойдус камгалаар фонд, «Сибирь кадыкшылы», Xiaomi деп компаниялар база деткип, дузалажып турар дээрзин Россияда WWF бойдус камгалаар фондунуӊ парлалга албаны медеглээн.

Р.Демчик белеткээн.