РФ-тиң Төп соңгулда комиссиязының эгелээни “Мобильдиг УСК” чурагайлыг төлевилелди Туран хоорайның «Туранская Центральная» 118 дугаар соңгулда участогунга эрткен чылын шенээн турган.
Ук төлевилелдиң сорулгазы – соңгукчуларны шынарлыг медээлер-биле хандырары. Ол дээрге соңгулда үезинде соңгукчуларның персоналдыг медээлери-биле УИК (соңгулда комиссиязының участогу) кежигүннериниң ажылдаар чаңгыс аай электроннуг программалыг модулю-дур. Бир эвес соңгукчулар регионга соңгулдалар кажан болурун билбес болза, участок комиссиязының төлээлери шупту айтырыгларга харыылап бээр.
Февраль 8-те Тыва Республиканың соңгулда комиссиязының даргазы Лариса Андалаева база Сибирь, Новосибирск хоорайдан «Мобильдиг УСК» төлевилелдиң Сибирь, Ыраккы чөөн чүк девискээрлериниң куратору Сергей Скрыпник Туран хоорайның 118 дугаар соңгулда участогунга «Мобильдиг УСК» төлевилелдиң киржикчилери-биле ажыл-агыйжы ужуражылганы эрттирген. Ук ажылдың онзагай талаларын болгаш чугулазын, харыысалгалыын чугаалааш, төлевилелдиң киржикчилериниң сонуургаан айтырыгларынга харыылаан.
Кожуун девискээриниң соңгулда комиссиязының даргазы Лана Шыыраптың чугаазы-биле алырга, эрткен чылын участок комиссиязының дөрт кежигүнү тускай өөредилгени эрткеш, “Мобильдиг УСК” капсырылгаже кирер чөпшээрелди алгаш, соңгулдалар бетинде ажылдаан турган. Кижи бүрүзү планшеттиг турган.
«Феварль 17-ден эгелээш, март 7-ге чедир Россияның девискээринге Төп соңгулда комиссиязының организастааны «Мобильдиг УСК» деп чаа төлвилел ажылдап эгелээр. Бажың бүрүзүнге барып, каш кижи ук бажыңдан соңгулдага киржирин тодараткаш, немээр улусту немеп, казыыр улусту казыыр бис. Аңгы-аңгы чылдагааннарның уржуундан чамдык улус бажыңдан соңгуур апаарга, база демдеглээр. Кижи бүрүзү бодунуң маршруду-биле холунда планшеттиг чоруур.
Бир бажыңга чеде бергеш, капсырылгадан көргеш, соңгукчуларны даңзы ёзугаар четчелээр. Чижээлээрге, бажың ээзи: «Оглум 18 харлапкан, соңгулдаларга киржир» – дээн болза, даңзыже немеп алыр. Бир болза ооң мурнунда ук адреске турган соңгукчу ында чурттавайн барган болза, даңзыдан уштуп кааптар. Кандыг-бир чылдагааннарның уржуундан участокка соңгуп шыдавас болза, хынакчыга демдеглеткеш, бажыңынче «Мобильдиг УСК-ны» чалаар» – деп, Бии-Хем кожууннуң төп соңгулда комиссиязының даргазы Лана Шыырап чугаалады.
Ольга Хомушку, «Мобильдиг УСК-ның» ажылдакчызы: – «Мобильдиг УСК» төлевилелдиң ажылдакчылары бажыңнар кезип турган үеде «Мобильдиг УСК» деп бижиктиг тускай формалыг, хөрээнде адын бижээн бейджиктиг, Төп соңгулда комиссиязының кежигүнү деп шынзылга бижиктиг, планшеттиг болур. Кижи бүрүзү бир хүнде-ле 16–17 бажыңны кезиир. Хүнде 2–3 шак ажылдаар бис.
Соңгулдаларга эргикчи болур дээш, онлайн хевирге тускай өөредилгени эртим. Кызылдың Төп соңгулда комиссиязының төлээлери база келгеш, өөредип турду.
Лана Шыыраптың медеглээни-биле алырга, Бии-Хем кожуун чагыргазы бодунуң бюджединден 354795 рубльди «Мобильдиг УСК» төлевилелге аңгылап берген. Ниитизи-биле Бии-Хем кожуунда–13, Туран хоорайда 6 соңгулда участогу бар. Кожуунда соңгукчуларның ниити түңү – 7680 ажыг кижи. Оларның чартыы Туран хоорайга, а бир чамдыызы сумуларга хамааржыр. Туран хоорайга 19, а сумуларга 20 эргикчи февраль 17-ден март 7-ге чедир ажылдаар.
«Март айда болур соңгулдалар – кончуг чугула соңгулда-дыр. Бистиң бо кылыр деп турар ажылывыс болза, чаа эгелээшкинниң таваа болур. Ооң мурнунда соңгулдаларга киржир улустуң саны ол санында эвээжеп турган болза, ам бис ону эки талазынче өскертип эгелээнивис бо. Соңгулдаларга хөй кижи киржип, чуртувустуң келир үезиниң салым-чолунга кижи бүрүзү үлүг-хуузун киирери чугула» – деп, Сергей Скрыпник демдеглээн.
РФ-тиң Президентизиниң соңгулдазы 2024 чылдың март 15–17 хүннеринде болур дээрзин сагындыраал.
А.ОНДАР.
“Шын” №10 2024 чылдың февраль 10
